Royement Bootsmannen

Vonnis van 7 november 2018

in de zaak van

[eiser] ,

tegen

de vereniging

KONINKLIJKE ROEIERS VEREENIGING EENDRACHT,

Partijen zullen hierna [eiser] en KRVE genoemd worden.

De KRVE is een vereniging van bootmannen die in de Rotterdamse haven diensten verrichten. De belangrijkste werkzaamheden van de bootmannen zijn het vast- en losmaken van zeeschepen, onder alle weeromstandigheden, met behulp van onder meer vaartuigen.

In de statuten van de KRVE staat – voor zover relevant – het volgende:

(…)
Artikel 5 Leden algemeen5. Leden zijn verplicht tot naleving van de Statuten, het Huishoudelijk reglement en besluiten van de KRVE.(…)
Artikel 9 Einde lidmaatschap en schorsing1. Een Lid houdt op Lid van de KRVE te zijn door:(…)
d. royement als bedoeld in lid 3.(…)
3. Het bestuur kan een vol lid of aspirant-lid uit het lidmaatschap royeren doch slechts wanneer hij handelt in strijd met de Statuten, het Huishoudelijk Reglement of besluiten van de KRVE, of indien hij de KRVE op onredelijke wijze benadeelt.4. Het volle lid of aspirant-lid wordt ten spoedigste bij aangetekende brief van het besluit tot royement, onder opgave van redenen, in kennis gesteld. Hem staat binnen zes (6) weken na ontvangst van de kennisgeving van het besluit, beroep open op de algemene vergadering. Indien de algemene vergadering besluit het royement ongedaan te maken dan wel niet binnen drie (3) maanden na het beroep aangaande het royement een besluit heeft genomen, wordt het lidmaatschap niet als geëindigd beschouwd. Gedurende de beroepstermijn en hangende het beroep is het volle lid of aspirant-lid geschorst, ook ten aanzien van eventuele andere functies die hij binnen de KRVE bekleedt.(…)

In de werkafspraken van de KRVE staat – voor zover relevant – het volgende:

Hoofdstuk C Alcohol- en drugsbeleidArtikel 1 Alcohol- en drugsverbod1. Het is verboden om onder invloed van alcohol of drugs, waaronder wordt verstaan de in de Opiumwet omschreven soft- en harddrugs, te verkeren op de werklocatie. Er mogen bij aanvang van de dienst en tijdens de uitvoering van het werk geen sporen van alcohol of drugs in het lichaam aanwezig zijn.(…)
Artikel 2 Controle1. Leden kunnen op de werklocaties steekproefsgewijs en/of bij vermoeden van alcohol- en drugsgebruik worden getest op het gebruik van alcohol en drugs. Hiervoor is een testprotocol opgesteld dat als bijlage bij dit reglement is toegevoegd. Van het lid wordt verwacht dat hij te allen tijde zijn medewerking verleent.(…)

In Bijlage C bij de werkafspraken staat – voor zover relevant – het volgende:

Protocol afname alcohol en drugstest(…)
Wie voert de test uit?De test wordt uitgevoerd door een gespecialiseerd bedrijf. Dit bedrijf hanteert de volgende regels:(…)

• –

Het lid is bekend met de gevolgen van een positieve uitslag; de uitslag is bindend.

• –

Het resultaat wordt z.s.m. aan het lid medegedeeld.

• –

Het lid en de KRVE hebben bij gegronde twijfel de mogelijkheid tot het laten uitvoeren van een contra expertise die direct aansluitend dient plaats te vinden.(…)
Gevolgen bij een positieve uitslag

• –

De uitslag wordt zo spoedig mogelijk bekend gemaakt. Tevens meldt de tester het resultaat direct aan een lid van het bestuur.

• –

Het lid wordt direct geschorst en naar huis gestuurd (gebracht).

• –

Er vindt een gesprek plaats met een lid van het bestuur.

• –

Het lid wordt doorverwezen naar een gespecialiseerde hulpverleningsinstantie.

• –

Alle kosten als gevolg van een positieve test kunnen op het lid worden verhaald.

• –

Er worden afspraken met het lid gemaakt over de gevolgen van dit incident en de te nemen maatregelen (zoals het opleggen van een delingskorting, schorsing etc)

• –

Een positieve test betekent dat het lid regelmatig (onverwachts) opnieuw getest zal worden.

• –

De afspraken worden schriftelijk vastgelegd.

• –

Bij recidive volgt royement uit het lidmaatschap van de KRVE.(…)

[eiser] is per 1 december 2012 lid geworden van de KRVE. In de akte van samenwerking en toetreding die hij heeft getekend staat – voor zover relevant – het volgende:

Op 8 november 2016 is [eiser] in opdracht van de KRVE getest op sporen van drugs. Hij is positief bevonden op cannabis (THC). [eiser] is direct geschorst en naar huis gebracht. De KRVE heeft een maatregel opgelegd van twee weken vermindering van de winstuitkering van 2016. Verder is [eiser] in contact gebracht met een gespecialiseerde hulpinstantie Be-Responsible.

Op 14 november 2016 heeft [eiser] een gesprek gehad met [persoon 1] van Be-Responsible. In het gespreksverslag staat –voor zover relevant – het volgende:

Op 19 december 2016 is door de heer [persoon 2] en mevrouw [persoon 3] namens de KRVE een herhalingstest uitgevoerd. Deze speekseltest was positief op aanwezigheid van sporen van cocaïne. De test is daarna nog drie maal herhaald. De tweede en derde test waren positief, de vierde test negatief op sporen van cocaïne.

Op 20 december 2016 heeft [eiser] een contra-expertise laten uitvoeren bij ‘Het Zorgkasteel’. In de laboratoriumuitslag van deze urinetest staat – voor zover relevant – het volgende:

In het rapport van de contra-expertise staat – voor zover relevant – het volgende:

Op de bestuursvergadering van 25 januari 2017 heeft het bestuur van de KRVE gesproken over de positieve testen. [eiser] is uitgenodigd om een toelichting te geven aan het bestuur en hij heeft van deze mogelijkheid gebruik gemaakt.

Op 26 januari 2017 heeft de KRVE een brief gestuurd aan [eiser] met daarin voor zover relevant het volgende:

Op 6 maart 2017 heeft [eiser] een beroep gedaan op de algemene vergadering met het verzoek het besluit tot royement ongedaan te maken. Dit beroep is behandeld op de algemene ledenvergaderingen van 13 en 20 april.

[eiser] is persoonlijk in de gelegenheid gesteld om het beroep mondeling op de algemene ledenvergaderingen toe te lichten. Zijn advocaat is niet tot de vergaderingen toegelaten. De algemene ledenvergadering heeft op beide dagen voor aanvang van de behandeling van het beroep gestemd over de aanwezigheid van de advocaat en met meerderheid van stemmen besloten om de advocaat van [eiser] beide keren niet toe te laten.

Het royement van [eiser] is met meerderheid van stemmen akkoord bevonden door de algemene ledenvergadering.

[eiser] vordert bij vonnis, voor zover mogelijk uitvoerbaar bij voorraad verklaard:

[eiser] legt hieraan ten grondslag dat er niet voldoende gronden zijn om een royement te rechtvaardigen. In de contra-expertise is [eiser] niet positief bevonden op cocaïne. Hij is in de contra-expertise positief bevonden op THC maar dat is weer niet gebleken uit de speekseltest. Op THC had in de contra-expertise daarom niet getest mogen worden. Verder vindt [eiser] het niet redelijk dat hij in zijn vrije tijd geen cannabis mag gebruiken en zijn collega’s wel alcohol mogen drinken. Hij was van dit verbod ook niet op de hoogte. Tot slot is het recht van [eiser] op hoor en wederhoor door het bestuur geschonden omdat zijn advocaat niet op de algemene leden vergaderingen is toegelaten.

KRVE stelt dat er voldoende gronden zijn om een royement te rechtvaardigen. De speekseltesten waren positief op cocaïne. Dat [eiser] in de contra-expertise niet meer positief is bevonden op cocaïne heeft te maken met de snelheid waarmee cocaïne wordt afgebroken in het lichaam. Bovendien blijkt uit de contra-expertise dat [eiser] positief is bevonden op aanwezigheid van THC en ook dat is voldoende reden voor een royement. De advocaat van [eiser] is niet toegelaten op de algemene ledenvergaderingen omdat hij niet vooraf had aangekondigd dat zijn advocaat zou meegaan en omdat de meerderheid van de leden tegen de aanwezigheid van de raadsman heeft gestemd.

Op grond van artikel 2:15 BW is een besluit van een orgaan van een rechtspersoon vernietigbaar wegens (onder andere) strijd met de redelijkheid en billijkheid die door artikel 2:8 BW worden geëist. De toetsingsmaatstaf is de vraag of het orgaan bij afweging van alle bij het besluit betrokken belangen in redelijkheid en naar billijkheid tot dit besluit heeft kunnen komen. De rechtbank moet dat terughoudend toetsen.

Partijen twisten ten eerste over de vraag of het bestuur voldoende gronden had om tot een royement te komen. Volgens [eiser] is hij in eerste instantie positief getest op cocaïne maar dit is weerlegd door de contra-expertise. In de contra-expertise is hij nog wel positief getest op THC maar de contra-expertise had hier niet op mogen testen omdat dat niet uit de eerste test is gekomen. KRVE betwist dat.

De rechtbank is van oordeel dat de KRVE voldoende materiële gronden heeft om een besluit tot royement te kunnen nemen. Uit de contra-expertise is gebleken dat [eiser] tijdens werktijd een (grote) hoeveelheid THC in zijn urine had. Bovendien heeft [eiser] zelf toegegeven dat hij het weekend voorafgaand aan de test cannabis gebruikt heeft. Hieruit heeft het bestuur kunnen opmaken dat [eiser] heeft gehandeld in strijd met het alcohol- en drugsbeleid waarin is bepaald dat geen sporen van drugs aanwezig mogen zijn. Omdat bovendien niet is weersproken dat sprake was van recidive, was dit voldoende grond voor het bestuur om [eiser] als lid te royeren.

Dat een contra-expertise alleen gebruikt zou mogen worden om te testen op het type drugs dat positief uit de eerste test (speekseltest) naar voren komt, blijkt niet uit het Protocol afname alcohol en drugstest van de KRVE (zie 2.4). Volgens dit protocol kunnen zowel [eiser] als de KRVE een contra-expertise laten uitvoeren en wordt daarbij geen beperking gesteld aan het gebruik of aan de omvang van deze contra-expertise. Het is ook niet onredelijk van de KRVE om de contra-expertise op deze manier te gebruiken. KRVE heeft een groot belang bij handhaving van haar alcohol- en drugsbeleid vanwege de veiligheid van haar leden en vanwege de eisen die door het Rotterdamse havenbedrijf worden gesteld aan de bedrijven die werkzaamheden verrichten in de haven. Daarom hoeft van haar niet verwacht te worden dat zij een resultaat dat uit de contra-expertise naar voren komt negeert, ook niet als dit resultaat in eerste instantie niet uit de speekseltest naar voren is gekomen. Dat dit – zoals [eiser] naar voren heeft gebracht – ook niet mag bij een strafrechtelijk onderzoek doet hier niets aan af. Het gaat in deze zaak om onderlinge afspraken die in verenigingsverband zijn gemaakt en waaraan leden zich vrijwillig onderwerpen en deze afspraken mogen verder gaan dan strafrechtelijke opsporingsbevoegdheden.

De rechtbank is van oordeel dat het niet onredelijk is dat de KRVE het besluit van royement baseert op een zero tolerance drugsbeleid. Door de KRVE is onbetwist gesteld dat dit beleid aansluit bij het beleid dat door het Rotterdamse havenbedrijf wordt geëist. Het is daarom in het belang van de KRVE en van de leden van KRVE om dit beleid te voeren om te voorkomen dat de KRVE het recht verliest om werkzaamheden in de haven uit te voeren. Dat hierdoor verschillen ontstaan in de mogelijkheid van het gebruik van verschillende soorten drugs en alcohol doet hier niet aan af. Deze ongelijkheid is niet gericht tegen bepaalde personen maar komt voort uit het verschil in snelheid waarin bepaalde stoffen worden afgebroken.

[eiser] stelt verder dat hij niet op de hoogte was van het alcohol- en drugsbeleid, maar dat is gezien de gemotiveerde betwisting van KRVE onvoldoende onderbouwd. Uit het gesprekverslag van 14 november 2016 (zie 2.7) blijkt duidelijk dat na de eerste positieve drugstest is gesproken over de gevolgen van een nieuwe positieve test. Bovendien is door KRVE onweergesproken gesteld dat het alcohol- en drugsbeleid is besproken op verplichte algemene ledenvergaderingen en dat voorlichtingsbijeenkomsten zijn gehouden.

Tot slot twisten de partijen over de vraag of het beginsel van hoor en wederhoor is geschonden omdat de advocaat van [eiser] niet aanwezig mocht zijn bij de bespreking van het beroep tijdens de algemene ledenvergaderingen .

Het gaat hier om een besluit tot een royement. Een royement heeft een onterend karakter. Volgens vaste jurisprudentie moeten de procesrechtelijke grondbeginselen zoals hoor en wederhoor bij een dergelijk besluit in acht worden genomen.

De rechtbank is van oordeel dat het beginsel van hoor en wederhoor niet is geschonden. Hoewel het de voorkeur verdient dat een advocaat op verzoek wordt toegelaten bij de bespreking van een beroep op een algemene ledenvergadering, is dit onvoldoende om ook tot het oordeel te komen dat het beginsel van hoor en wederhoor is geschonden en dat het besluit om die reden moet worden vernietigd.

Kort samengevat is de rechtbank van oordeel dat het bestuur van de KRVE in redelijkheid tot het besluit van royement had kunnen komen. De vorderingen van [eiser] zullen worden afgewezen.

wijst de vorderingen af,