Vereniging ongefundeerd beschuldigen

Gerechtshof ‘s-Hertogenbosch 21 maart 2017ECLI:NL:GHSHE:2017:1099

Het hof laat de opzegging van het lidmaatschap in stand. “Bij gebreke aan enige concrete, feitelijke onderbouwing van de stelling dat (het bestuur van) De Amer in de woorden van [het lid] ernstig heeft gefraudeerd of gesjoemeld, komt het hof aan bewijslevering niet toe (). Kortom, [het lid] beschuldigt (het bestuur van) De Amer van meerdere frauduleuze handelingen, brengt die beschuldigingen ook naar buiten [naar onder meer de FIOD en de landelijke bond], maar niets daarvan wordt ook maar enigszins onderbouwd.”

Derhalve heeft het bestuur van De Amer in redelijkheid tot het besluit kunnen komen, dat redelijkerwijze niet meer van De Amer gevergd kon worden het lidmaatschap van [appellant] te laten voortduren. ”


arrest van 21 maart 2017

in de zaak van
[appellant] ,
tegen Watersportvereniging De Amer,

op het bij exploot van dagvaarding van 4 september 2015 ingeleide hoger beroep van het vonnis van de rechtbank Zeeland-West-Brabant, zittingsplaats Breda, handelsrecht van 10 juni 2015, gewezen tussen appellant – [appellant] – als eiser en geïntimeerde –De Amer- als gedaagde.

1Het geding in eerste aanleg (zaaknr.rolnr C/02/289975 / HA ZA 14-809)

Voor het geding in eerste aanleg verwijst het hof naar voormeld vonnis en naar het tussenvonnis van 7 januari 2015 waarbij een verschijning van partijen is bevolen.

4De beoordeling

4.1.

De rechtbank heeft in het bestreden vonnis onder 3.1 vastgesteld van welke feiten bij de beoordeling van het geschil is uitgegaan. Die feiten zijn niet bestreden, zodat ook het hof daarvan zal uitgaan. Het hof gaat daarnaast nog van enkele gestelde en niet bestreden feiten uit. Hierna volgt een opsomming van alle feiten.
a. De Amer is een watersportvereniging met ongeveer 200 leden. Zij huurt van Jachthaven [Jachthaven] een kade en een strook water met ligplaatsen voor boten in de Nieuwe Jachthaven in [vestigingsplaats] .
b. [appellant] is vanaf ongeveer 2002 tot en met 2013 lid geweest van De Amer.
c. De op 5 december 2012 gedateerde brief van [appellant] aan het bestuur van De Amer (productie 3 dagvaarding in eerste aanleg) houdt onder meer in:

“(…)Ik [appellant] heb het ernstige vermoeden dat wij leden van (…) DE Amer, benadeeld worden door dit bestuur. (…)Ik verzoek u ivm afwezigheid deze brief te behandelen tijdens de algemene leden vergadering 15 December 2012.Gelet op de dictatuur binnen dit bestuur, kan deze zaak alleen maar besproken worden met de leden van de ere code commissie.Wordt dit door de dictatuur binnen het bestuur verhindert, zal ik stappen ondernemen, denkt aan bv de Fiscale Inlichtingen en Opsporings Dienst – Economische Controledienst.Blijkt dat dit bestuur aftreed, zal ik u te aller tijden aansprakelijk houden.Ik verzoek u de volgende punten te willen behandelen:1e ivm de diefstallen?: de tekst op internet (…) over privacy en veiligheid, deze tekst is totaal zinloos, omdat de havenmeester (…) overdag (…) de poort open laat staan. (…)3e art 27 (…) waarom laat de penningmeester (…) zijn hond los lopen, dus artikel verwijderen of honden vast ook voor die penningmeester (…) ”De statuten:(…)Artikel 2:4 volgens mij wordt de haven gebruikt als verkoop haven en ons clubhuis als kantoor, Zijn de kosten voor stook – Electra al verhaald, Geef ik een feestje wordt het clubhuis ook vergoed; dit is opbrengst voor de vereniging. Ons clubhuis is geen makelaars kantoor, hoe denkt u dit te gaan verrekenen voor devereniging, Of wordt dit ook door de Penningmeester vriendschappelijk verrekend.(…)Op 11 November 2012 heb ik gesproken met Dhr [betrokkene 1] tijdens dit gesprek kwam naar voren dat u het voornemen heeft (…) havenmeester Dhr [havenmeester] te willen ontslaan, dit zal de nodige kosten met zich meebrengen, mag blijken dat dit alleen maar gebeurd uit rancune van het bestuur ten nadelen van (…) Dhr [havenmeester] , (…)”.

 

d. De brief van 5 december 2012 van [appellant] aan het bestuur van De Amer (productie 2 conclusie van antwoord) houdt in, voor zover relevant:
“(…)
Betreft: Motie van wantrouwen.

Geacht bestuur,

Bij deze dien ik [appellant] lid van (…) De Amer een motie van wantrouwen in; Omdat ik het vertrouwen in dit (…) bestuur op zegt.
Reden hiervoor is dat dit bestuur niet in staat wordt geacht om zijn kundige en bestuurlijke taken uit te voeren, en wordt geacht niet in het belang van (…) De Amer te handelen, en heeft gehandeld.”.

e. De brief van 4 januari 2013 van voorzitter [voorzitter] namens het bestuur van De Amer aan [appellant] (productie 6 conclusie van antwoord) houdt in, voor zover relevant:
“(…)
Hierbij reageren wij (…) op uw brief van 5 december 2012 met als onderwerp: statuten (…) en op de motie van wantrouwen van 5 december 2012.
De motie van wantrouwen en de brief is (…) door het bestuur ter behandeling voorgelegd aan de Erecodecommissie. Deze commissie heeft tijdens de algemene ledenvergadering op 15 december de leden geadviseerd om het bestuur te machtigen om de brief verder met u (te) bespreken en te beantwoorden. De motie van wantrouwen is daarna in stemming gebracht en vervolgens door de algemene vergadering (…) afgewezen.
Het bestuur (…) nodigt U van harte uit in het clubhuis om in een persoonlijk onderhoud uw brief toe te lichten en te bespreken. (…)”.
[appellant] heeft de uitnodiging niet aangenomen.

f. In januari 2013 stuurt [appellant] het bestuur van De Amer een e-mailbericht over de watermeter. Dit heeft betrekking op het feit dat de watermeter van het clubhuis verkeerd is aangesloten, zodat water ‘buiten de meter om’ wordt verbruikt en geen correcte zuiveringsheffing is opgelegd.
g. Het e-mailbericht van [appellant] aan de leden van De Amer, verzonden op 22 januari 2013 17:09 (productie 7 dagvaarding in eerste aanleg en productie 7 conclusie van antwoord) houdt in, voor zover relevant:
“(…)
Naar aanleiding van mijn schrijven dd 5 December 2012; En mijn motie van wantrouwen, Had het bestuur deze brieven op de algemene jaar vergadering van 15 December 2012 moeten behandelen, echter werd er voor gekozen dit geheim te houden, hierdoor is wettelijk gezien het bestuur ernstig in gebreke gebleven.
Het bestuur had de plicht de leden op de hoogte te brengen van deze brieven.
(…)
Ik heb in het verleden diverse keren op gewezen dat wij kostbaar drinkwater verspillen (…) echter door het bestuur is daar niet op gereageerd.
Inmiddels heb ik Brabant Water ingeschakeld ter controle op het verbruik van drinkwater; in gesprek met Brabant Water zou blijken dat door leden van het bestuur vermoedelijk onjuiste aangiften zijn gedaan.
Wij kunnen als lid toch niet toestaan dat er gesjoemeld wordt door leden van het bestuur; ik wil nu niet praten over het feit dat er vermoedelijk gefraudeerd is door leden van het bestuur (…)”.

h. Zowel [appellant] als het bestuur van De Amer neemt in de periode na het hiervoor sub f vermelde e-mailbericht contact op over deze kwestie met diverse instanties. Op 19 maart 2013 wordt de watermeter correct aangesloten.
i. Bij e-mailbericht van 26 maart 2013 (productie 5 dagvaarding in eerste aanleg) schrijft mevrouw [vertegewoordiger Belastingsamenwerking] van Belastingsamenwerking West-Brabant aan [appellant] , voor zover van belang:
“Ik wil u even op de hoogte brengen van het feit dat dhr. [betrokkene 2] en dhr. [betrokkene 3] net spontaan bij mij zijn geweest om over de aanslagen zuiveringsheffing aan de Watersportvereniging te praten.
Ze vertelden van de meter op nr. 10 die niet gelopen heeft en over de eigen tussenmeter die wel het verbruik heeft gemeten van het clubhuis.
(…)
Aangezien de definitieve aanslag over 2011 nog niet is opgelegd, gaan we aan de hand van deze gegevens de aanslag berekenen. Dit gaat om ongeveer 450 m3 op jaarbasis, dus de aanslag wordt fors hoger. Of we met terugwerkende kracht nog gaan navorderen (…) moet ik overleggen (…). Ze hebben dit uiteraard liever niet, maar snapten het wel.
Ze hebben dus schoon schip gemaakt. (…)”.

j. [appellant] reageert op het hiervoor in sub i genoemde bericht per e-mailbericht van 1 april 2013 (ook productie 5 dagvaarding eerste aanleg). Hij schrijft onder meer:
“Zoals ik reeds eerder berichtte het zijn wolven in schaapskleren. (…)
U weet hoe het nu gelopen is de afloop zien wij als leden wel tegemoet, ik hoop dat het flink wat gaat kosten en men ook een boete oplegt er is gewoon ernstig gefraudeerd.”.

k. In een ongedateerde brief aan [vertegewoordiger Belastingsamenwerking] (ook productie 5 dagvaarding in eerste aanleg) schrijft [appellant] onder meer:
“Men tracht nu het straatje schoon te vegen (…)
gelet op de fraudeleuze handelingen die gepleegd zijn door deze leden van ons bestuur, (…)
Inmiddels ben ik ook bezig met het schrijven aan de FIOD te Utrecht ivm andere wantoestanden binnen onzevereniging, het moet nu eens gedaan zijn met al die fraudeleuze handelingen van desbetreffende bestuursleden. (…)
Ik kan u maar een ding toezeggen laat u zich niet inpakken door deze leden van ons bestuur zijn zo glad als een aal.’

l. Op 11 april 2013 stuurt [appellant] een brief aan het Koninklijk Nederlands Watersport Verbond (productie 6 dagvaarding eerste aanleg) waarin hij onder meer schrijft:
“(…)
Ik vraag mij als lid af of dat de Koninklijk Nederlands Watersport Bond wel leden kan accepteren die fraudeleuze handelingen verrichten.
Bijgaande treft u (…) tal van brieven aan mbt ‘n lid van de Koninklijke dat is watersportvereniging De Amer gevestigd te [vestigingsplaats] .
Ik vind het ongepast, en er moet opgepast worden ivm aantasting van het koninklijke aspect van de Koninklijk Nederlands Watersport Verbond, als er dergelijke leden in deze vereniging zitten.”

m. Op onder meer 6 maart 2013 (productie 8 conclusie van antwoord) en 16 maart 2013 (productie 9 conclusie van antwoord) stuurt [appellant] e-mailberichten naar de leden van De Amer waarin hij soortgelijk verslag doet van (een aantal van) bovenstaande contacten als in zijn hiervoor in sub g e-mailbericht.
n. Na maart 2013 stuurt [appellant] een brief aan de FIOD-ECD (productie 7 dagvaarding in eerste aanleg) die inhoudt, voor zover van belang:
“Het is mij een doorn in het oog wat er binnen (…) De Amer gebeurt, (…)
Enige voorbeelden waarmee gesjoemeld wordt binnen onze vereniging:
Gedurende ’n 5 tal jaren werd er water verbruikt buiten de watermeter om, middels een zelf gemaakte aanboring op de waterleiding van Brabant Water;
(…)
De inkoop en verkoop van drank ijs snoepgoed en etenswaren in ons clubhuis is al vele jaren onjuist opgenomen, bonnen worden weg gemoffeld of vernietigd; daardoor worden er al vele jaren onjuiste aangiften gedaan (…)
In gehuurd personeel bv voor schoonmaakwerk (…) wordt zwart betaald (…)
Ligplaatsen worden zonder factuur of met onjuiste facturering verhuurt, men betaald zwart aan de penningmeester (…)
Mede gelet op boven vernoemde zaken wordt het nu echt tijd dat hier fiscaal wordt ingegrepen (…).”.

o. Bij brief van 2 april 2013 (productie 4 dagvaarding in eerste aanleg) aan de leden van De Amer gaat de voorzitter van het bestuur, namens het bestuur, in op de kwestie van het waterverbruik en het ontslag van havenmeester [havenmeester] . Het bestuur zegt toe zodra over beide zaken meer duidelijkheid is verkregen, in een tussentijdse algemene ledenvergadering rekening en verantwoording af te leggen.
p. De hiervoor in sub o aangekondigde algemene ledenvergadering vindt plaats op 22 juni 2013. Uit de notulen van die vergadering (productie 8 dagvaarding in eerste aanleg) blijkt dat aan de orde komt onder meer de situatie rondom de ontslagen havenmeester [havenmeester] , een toelichting op de wateraansluiting (feiten en financiële gevolgen), een motie van wantrouwen van [appellant] jegens het bestuur, welke motie wordt verworpen, en het lidmaatschap van [appellant] . Op voorstel van een van de leden wordt [appellant] de gelegenheid geboden om excuses te maken aan het bestuur. [appellant] maakt van die gelegenheid geen gebruik.
q. Bij brief van 22 oktober 2013 (productie 2 dagvaarding in eerste aanleg) bericht de voorzitter van het bestuur, namens het bestuur, [appellant] :
“In zijn vergadering d.d. 10 oktober 2013 heeft het bestuur unaniem besloten om uw lidmaatschap per heden op te zeggen, krachtens art. 6 lid 3 van de statuten (…)
Het bestuur is van oordeel dat het redelijkerwijze van de vereniging niet gevergd kan worden om uw lidmaatschap te laten voortduren vanwege uw handelswijze om WV De Amer bij collega-verenigingen en bij meerdere instanties in een kwaad daglicht te stellen.”.

r. art. 6 van de statuten van De Amer (productie 1 conclusie van antwoord) houdt in:
“Artikel 6
Het lidmaat-, Gebruiker- en Begunstigerschap eindigt:
(…)
3. Door schriftelijke opzegging door het bestuur:
(…)
b. wanneer redelijkerwijze van de vereniging niet gevergd kan worden het lidmaat-, gebruiker-, begunstigerschap te laten voortduren.
(…)”.
4.2.1

[appellant] heeft in eerste aanleg, samengevat, gevorderd dat de rechtbank bij vonnis, voor zoveel mogelijk uitvoerbaar bij voorraad:
1. vernietigt het besluit van 10 oktober 2013, verzonden op 22 oktober 2013, waarmee [appellant] uit het lidmaatschap van De Amer werd gezet wegens strijd met de redelijkheid en billijkheid op grond van art. 2:15 lid 1 sub b BW en De Amer veroordeelt om [appellant] in al zijn rechten als lid van De Amer te herstellen en dit ook schriftelijk aan alle andere leden kenbaar te maken, zulks binnen drie dagen na betekening van het te wijzen vonnis, op straffe van verbeurte van een dwangsom van € 500,- per dag, tot een maximum van € 500.000,- dat De Amer in gebreke blijft aan het vonnis te voldoen;
2. De Amer veroordeelt binnen zeven dagen na betekening van het vonnis te restitueren het door [appellant] voor het jaar 2013 betaalde lidmaatschapsgeld, voor zover betrekking hebbend op de periode 22 oktober 2013 tot en met 31 december 2013, derhalve 71/365e deel;
3. De Amer veroordeelt in de kosten van het geding.
4.2.2

De rechtbank heeft de vordering afgewezen. Zij heeft geoordeeld dat [appellant] zich gezien de gedeeltelijk algemene en ernstige aard van zijn aan het bestuur of individuele bestuursleden geuite beschuldigingen zonder dat deze voldoende waren onderbouwd, niet heeft gedragen conform de eisen van redelijkheid en billijkheid. Het bestuur kon aldus in redelijkheid van oordeel zijn dat het redelijkerwijs van De Amer niet langer kon worden gevergd het lidmaatschap van [appellant] te laten voortduren. [appellant] is uitvoerbaar bij voorraad veroordeeld in de proceskosten.
4.3

[appellant] vordert in het hoger beroep onder het voordragen van grieven deel I en deel II en een grief ter zake de proceskosten, dat het hof het vonnis van 10 juni 2015 zal vernietigen en opnieuw rechtdoende, uitvoerbaar bij voorraad en bij arrest, samengevat:
1. zal toewijzen hetgeen hij onder 1. in eerste aanleg heeft gevorderd zoals hiervoor in rov. 4.2.1 is vermeld;
2. De Amer zal veroordelen om, binnen zeven dagen na betekening van het te wijzen arrest, tegen behoorlijk bewijs van kwijting aan [appellant] te betalen € 60,- te vermeerderen met wettelijke rente vanaf 1 december 2015 tot aan de dag der algehele betaling;
3. De Amer zal gebieden om, binnen zeven dagen na betekening van het te wijzen arrest, de in eigendom aan haar toebehorende 4 sept-keys, retour te nemen, op straffe van verbeurte van een dwangsom van € 10,- per dag, tot een maximum van € 500,-, dat De Amer in gebreke blijft aan dit gebod te voldoen,
een en ander onder veroordeling van De Amer in de kosten van de procedure in beide instanties en onder veroordeling van De Amer tot terugbetaling van hetgeen [appellant] uit hoofde van het vonnis van 10 juni 2015 reeds aan De Amer heeft voldaan, te vermeerderen met wettelijke rente vanaf 4 september 2015 tot aan de dag der algehele betaling.
De Amer voert verweer.

4.4

De Amer heeft geen bezwaren aangevoerd tegen de wijziging van de vordering, zodat het hof recht zal doen op de gewijzigde eis.
4.5.1

De grieven leggen het geschil in volle omvang voor en zullen daarom (deels) gezamenlijk worden beoordeeld.
4.5.2

[appellant] beroept zich bij zijn vordering tot vernietiging van het besluit van De Amer tot opzegging van zijn lidmaatschap op artikel 2:15 lid 1 aanhef en onder b BW. Krachtens dit artikel is het besluit van De Amer tot opzegging van het lidmaatschap van [appellant] vernietigbaar indien er sprake is van strijd met de redelijkheid en billijkheid die door artikel 2:8 BW wordt geëist.
4.5.3

De Amer heeft aangevoerd dat zij haar opzegging heeft gebaseerd op artikel 2:35 lid 2 BW in verbinding met artikel 6 aanhef en onder 3 b van de statuten van de Amer (zie 4.1. sub r). Krachtens deze bepalingen geldt als maatstaf voor de opzegging van het lidmaatschap dat redelijkerwijs niet van devereniging gevergd kan worden het lidmaatschap te laten voortduren.
4.6.1

In de hiervoor in rov. 4.1 sub j en k genoemde berichten aan mevrouw [vertegewoordiger Belastingsamenwerking] van Belastingsamenwerking West-Brabant schrijft [appellant] “er is gewoon ernstig gefraudeerd.” respectievelijk “gelet op de fraudeleuze handelingen die gepleegd zijn door deze leden van ons bestuur,” In de hiervoor in rov. 4.1 sub n genoemde brief aan de FIOD-ECD noemt [appellant] “Enige voorbeelden waarmee gesjoemeld wordt binnen onze vereniging.” Hij beschuldigt in die brief (het bestuur van) De Amer van de volgende handelingen:
  • er wordt water verbruikt buiten de watermeter om door middel van een zelf gemaakte aanboring op de waterleiding van Brabant Water;
  • de inkoop en verkoop van drank, ijs, snoepgoed en etenswaren in het clubhuis van De Amer is al vele jaren onjuist opgenomen en er worden bonnen weggemoffeld of vernietigd waardoor er al vele jaren onjuiste aangiften worden gedaan;
  • ingehuurd personeel wordt zwart betaald;
  • er worden ligplaatsen zonder factuur of met onjuiste facturering verhuurd waarbij zwart wordt betaald aan de penningmeester.
Uit het hiervoor in rov. 4.1 sub l genoemde schrijven aan de Koninklijke Nederlandse Watersport Bond blijkt dat [appellant] De Amer tegenover deze bond beschuldigt van fraude. [appellant] vraagt zich verder in die brief af of De Amer door die Bond wel langer als lid mag worden geaccepteerd.
Met deze berichten heeft [appellant] De Amer bij collega-verenigingen en bij meerdere instanties in een kwaad daglicht gesteld, zoals is vermeld in de brief d.d. 22 oktober 2013 (rov. 4.1 sub q).

4.6.2

Van al deze beschuldigen staat in deze procedure alleen vast dat het waterverbruik niet juist is gemeten. Dat (het bestuur van) De Amer opzettelijk heeft bewerkstelligd dat het juiste waterverbruik niet werd gemeten, is niet komen vast te staan en feitelijk ook niet onderbouwd. [appellant] heeft alle andere ernstige beschuldigingen op geen enkele manier concreet, feitelijk onderbouwd. Ook in de door [appellant] overgelegde brief van [havenmeester] (productie 6 akte d.d. 23 februari 2016) worden geen concrete feitelijke aanknopingspunten gegeven voor de door [appellant] geuite beschuldigingen. [havenmeester] vermeldt in die brief geen enkel frauduleus feit en hij schrijft zelfs dat alles perfect liep en het kasgeld en de kasbonnen correct werden weergegeven. Bij gebreke aan enige concrete, feitelijke onderbouwing van de stelling dat (het bestuur van) De Amer in de woorden van [appellant] ernstig heeft gefraudeerd of gesjoemeld, komt het hof aan bewijslevering niet toe, daargelaten het antwoord op de vraag of [appellant] wel bewijs heeft aangeboden van feiten waaruit de beschuldigingen kunnen worden afgeleid. Kortom, [appellant] beschuldigt (het bestuur van) De Amer van meerdere frauduleuze handelingen, brengt die beschuldigingen ook naar buiten, maar niets daarvan wordt ook maar enigszins onderbouwd.
Derhalve heeft het bestuur van De Amer in redelijkheid tot het besluit kunnen komen, dat redelijkerwijze niet meer van De Amer gevergd kon worden het lidmaatschap van [appellant] te laten voortduren. Dit besluit komt dan ook niet in aanmerking voor vernietiging op grond van art. 2:15 lid 1 aanhef en onder b BW. Daarvoor zijn de niet onderbouwde beschuldigingen te persoonlijk en te ernstig van aard, mede bezien in het licht van het feit dat De Amer een niet al te grote gezelligheids-sportvereniging is. De aard en ernst van die beschuldigingen mede bezien in het licht van de hiervoor geschetste concrete omstandigheden betekenen tevens dat het belang van [appellant] om lid te willen blijven van De Amer en het feit dat hij in het verleden nuttige bijdragen heeft geleverd niet tot een ander oordeel kunnen leiden.

4.6.3

[appellant] heeft nog aangevoerd dat uit de notulen van de algemene ledenvergadering van 22 juni 2013 blijkt dat slechts twee leden de mening waren toegedaan dat zijn lidmaatschap moest eindigen. Het hof leest dat niet in nr. 9 van de notulen van de vergadering van 22 juni 2013. Vermeld is enkel: (i) dat diverse leden het bestuur hebben verzocht om het lidmaatschap van [appellant] op te zeggen, (ii) dat het bestuur de mening van de zaal heeft gepolst, (iii) dat twee aanwezigen hebben verklaard dat [appellant] niet langer bij De Amer lid hoort te zijn en (iv) dat twee leden vinden dat het genoeg is als [appellant] zijn excuses aanbiedt. Een stemming is niet gehouden, zodat niet bekend is wat de zwijgende meerderheid (er waren 38 stemgerechtigden aanwezig) van een en ander vond. Verder kan er niet aan worden voorbijgezien dat het krachtens art. 6 aanhef en lid 3 aanhef en sub b van de statuten van De Amer aan het bestuur is om een lidmaatschap te beëindigen. Zoals uit rov. 4.6.2. volgt, is het hof van oordeel dat het bestuur in redelijkheid tot haar besluit heeft kunnen komen. Ook als zou komen vast te staan, zoals [appellant] ten bewijze heeft aangeboden (nr. 20 memorie van grieven), dat er tijdens die vergadering geen sfeer heerste inhoudende dat zijn lidmaatschap moest worden beëindigd, leidt dat niet van doorslaggevend belang zijnde feit niet tot een ander oordeel. Het hof passeert dat aanbod dan ook.
4.6.4

Het recht kent niet de door [appellant] aangevoerde regel dat een beëindiging van het lidmaatschap zoals het onderhavige onverwijld zou moeten geschieden. Van een bestuur mag een zekere voortvarendheid worden verwacht, maar de termijn tussen het bericht van [appellant] van maart 2013 aan [vertegewoordiger Belastingsamenwerking] van Belastingsamenwerking West-Brabant (rov. 4.1 sub i) en zijn bericht aan de FIOD van latere datum (rov. 4.1 sub n) aan [appellant] enerzijds en anderzijds het besluit van 22 oktober 2013 waarmee zijn lidmaatschap is beëindigd, is niet zodanig lang dat daaraan het gevolg moet worden verbonden dat dit besluit moet worden vernietigd.
Het genoemde tijdsverloop is evenmin zo lang van duur dat dit zou moeten worden gerechtvaardigd.

4.6.5

Het bestuur heeft [appellant] op 4 januari 2013 een gesprek aangeboden (rov. 4.1 sub e). [appellant] is daarop niet ingegaan. Op voorstel van een van de leden wordt [appellant] tijdens de ledenvergadering van 22 juni 2013 de gelegenheid geboden om excuses te maken aan het bestuur. [appellant] maakt van die gelegenheid geen gebruik (rov. 4.1 sub p). Gelet hierop kan van het bestuur niet worden gevergd dat zij nogmaals probeert het gesprek met [appellant] aan te gaan. Gelet op de ernst van de door [appellant] geuite beschuldigingen en het gebrek aan aanknopingspunten voor de juistheid daarvan, ontgaat het het hof dat De Amer rekening zou moeten houden met het feit dat [appellant] , zoals hij zelf stelt, het hart op de tong heeft. Voor zover [appellant] heeft willen aanvoeren dat hij tijdens de comparitie van partijen in eerste aanleg wel excuses heeft aangeboden, blijkt dat niet uit het proces-verbaal. Daarin is vermeld dat hij heeft verklaard dat hem geen verwijt valt te maken en dat hij niet anders kon dan extern te gaan en dat hij harde woorden heeft gebruikt, maar dat je tegen een dergelijk bestuur ook harde woorden moet gebruiken. Het hof kan daaruit alleen maar afleiden dat [appellant] nog steeds van mening is dat hij juist heeft gehandeld.
4.7

Al het overige door [appellant] aangevoerde, onder meer de kwestie betreffende de havenmeester, kan als verder niet relevant voor de beëindiging van het lidmaatschap van [appellant] buiten beschouwing worden gelaten.
4.8

[appellant] heeft tenslotte gevorderd dat De Amer wordt veroordeeld om hem € 60,- te betalen. Hij heeft namelijk volgens eigen zeggen nog steeds vier sept keys van De Amer, waarvoor hij een borg heeft betaald van € 15,- per stuk. De Amer heeft in haar memorie van antwoord aangevoerd dat per ligplaatshouder slechts één sept key is uitgereikt en dat één sept key per schip voldoende is. Het is daarom, aldus De Amer, zeer onaannemelijk dat [appellant] vier sept keys heeft ontvangen en daarvoor telkens de waarborgsom heeft betaald. Als [appellant] echter vier sept keys heeft, heeft hij ook vier kwitanties van de door hem telkens per key betaalde waarborgsom.
Het hof begrijpt dat De Amer bereid is om tegen overlegging en overhandiging van elke sept key met daarbij behorende kwitantie aan [appellant] zijn waarborgsom terug te betalen. [appellant] heeft daarop in zijn akte niet gereageerd, zodat het hof zijn vordering in die zin zal toewijzen dat De Amer tegen overlegging door [appellant] van elke sept key met kwitantie een bedrag van € 15,- aan [appellant] dient te betalen. Gesteld noch gebleken is dat [appellant] ooit een sept key vergezeld van kwitantie aan De Amer heeft aangeboden. De wettelijke rente over de terug te betalen borg kan dan ook slechts ingaan indien en zodra De Amer weigert om die borg terug te betalen, terwijl [appellant] die borg heeft teruggevraagd onder gelijktijdige aanbieding van sept key en kwitantie. De vordering van [appellant] ter zake zal aldus worden toegewezen. De door [appellant] ter zake gevorderde dwangsom zal worden gemaximeerd tot € 150,- in totaal.

4.9

Het hof komt, gelet op al het vorenstaande, niet toe aan bewijslevering.
4.10

Uit het vorenstaande volgt dat het vonnis zal worden bekrachtigd, met dien verstande dat De Amer zal worden veroordeeld ter zake de sept keys zoals hierna is bepaald. [appellant] heeft te gelden als de overwegend in het ongelijk gestelde partij en zal daarom worden veroordeeld in de kosten van dit hoger beroep.

5De uitspraak

Het hof:

bekrachtigt het vonnis waarvan beroep met aanvulling van de volgende veroordeling:

veroordeelt De Amer om aan [appellant] te betalen € 15,- voor elke door [appellant] te overhandigen sept key met daarbij behorende kwitantie waaruit blijkt dat [appellant] voor die key € 15,- borg heeft betaald, met een maximum van € 60,- (dus maximaal vier sept keys + daarbij behorende kwitanties), te vermeerderen met de wettelijke rente over € 15,- met ingang van elke dag dat De Amer nadat dit arrest is gewezen in gebreke blijft met die betaling, indien [appellant] wel (telkens) sept key + kwitantie heeft aangeboden;

gebiedt De Amer om, binnen zeven dagen na betekening van het te wijzen arrest, van [appellant] retour te nemen de haar in eigendom toebehorende sept-keys met een maximum van vier en mits telkens vergezeld van de bij elke sept key behorende en door De Amer uitgegeven en door [appellant] te overhandigen kwitantie(s), op straffe van verbeurte van een dwangsom van € 10,- per dag, tot een maximum van € 150,-, dat De Amer in gebreke blijft aan dit gebod te voldoen,

Opheffen zonder ontbinden is nietig

Rechtbank Midden-Nederland 22 februari 2017
ECLI:NL:RBMNE:2017:1074


In deze zaak besluit een meerderheid van de leden van (in wezen) een woongroep in te stemmen met het voorstel van de verhuurder van het pand  om de verhuurovereenkomst te beëindigen tegen vervangende woonruimte. Het besluit wordt genomen met 3 stemmen voor en 2 tegen. De rechter oordeelt dat het besluit nietig is, omdat het neer komt op ontbinding van de vereniging. Daarvoor schrijven de statuten een twee/derde meerderheid voor.

De voorzieningenrechter: “Een besluit tot ontbinding van [de vereniging] moet blijkens artikel 22.1 van de statuten door de ALV met een meerderheid van tenminste twee/derde gedeelte van het aantal geldig uitgebrachte stemmen worden genomen. Tussen partijen staat vast dat de ALV geen formeel besluit tot ontbinding van [de vereniging] heeft genomen. Nu het besluit van de ALV om in te stemmen met de (voortijdige) beëindiging van de huur- en beheerovereenkomst dezelfde gevolgen heeft als een ontbindingsbesluit, dienen naar het oordeel van de voorzieningenrechter voor dit besluit dezelfde totstandkomingsvereisten te gelden als voor een ontbindingsbesluit. Er kon dus niet worden volstaan met besluitvorming door de ALV met meerderheid van stemmen, maar er had besluitvorming moeten plaatsvinden met een meerderheid van tenminste twee/derde gedeelte van het aantal geldig uitgebrachte stemmen.”



Vonnis in kort geding van 22 februari 2017
in de zaak van
1. [eiser sub 1] ,
2. [eiseres sub 2] ,

tegen 1. de vereniging [de vereniging] ,
2. [gedaagde sub 2],
3. [gedaagde sub 3],

Eisers zullen hierna [eiser sub 1] c.s. worden genoemd. Gedaagden sub 1, 2 en 3
zullen respectievelijk [de vereniging] , [gedaagde sub 2] en [gedaagde sub 3]
worden genoemd en zullen gezamenlijk worden aangeduid als [de vereniging] c.s.


2De feiten
2.1.
[eiser sub 1] c.s. heeft bij notariële
akte van 21 augustus 1986 een belangenvereniging opgericht ten behoeve van het
[…] “ [naam] ” , gelegen aan de [straatnaam] te [vestigingsplaats] . Dit
betreft de [de vereniging] (hierna: [de vereniging] , in de stukken ook wel [de
vereniging] genoemd). In de statuten van [de vereniging] is onder meer het
volgende bepaald:


“artikel 4: het doel4. Het doel van [de vereniging] is:a. het ontwikkelen en steunen van
sociaal-culturele activiteiten op en rondom het […] * [naam] * aan de
[straatnaam] te [vestigingsplaats] , zoals de exploitatie van een of meer
ateliers, een oefenruimte voor musici en muzikanten, een crèche of
kleuterdagverblijf met dierweide, een timmerwerkplaats met museumfunctie; en
het bieden van ruimte voor buurtactiviteiten;
b. het bevorderen van de wederopbouw in
haar oorspronkelijke staat van de […] op het […] en – in het algemeen – het
vergroten van de monumentale en toeristische waarde van het […] ;
c. het verschaffen van woon- en/of
werkruimte aan die leden van [de vereniging] – met hun gezinnen – die zich met
die exploitatie en/of met de leiding bij die activiteiten bezig houden;
d. het beheren van gemeenschappelijke
zaken, ruimten en voorzieningen ten behoeve van de leden;
e. het behartigen van de belangen van
de bewoners, gebruikers en exploitanten van het […] * [naam] * .
artikel 5: de middelen om het
doel te bereiken
5. [de vereniging] probeert haar doel
te bereiken:
a. door het huren van het […] * [naam]
* aan de [straatnaam] te [vestigingsplaats] ;
b. door het instandhouden van het […] *
[naam] * en van de daarop staande gebouwen;
c. door het verrichten van alhetgeen de
gezamenlijke verzorging van de woon- en/of werkruimten ten goede komt.”


2.2.
De grond van het […] is eigendom van de
gemeente Utrecht. De opstallen op het […] zijn eigendom van de [bedrijfsnaam]
N.V. (hierna: [bedrijfsnaam] , in de stukken ook wel [bedrijfsnaam] genoemd). [de
vereniging] heeft met [bedrijfsnaam] een “HUUROVEREENKOMST KANTOORRUIMTE en
andere bedrijfsruimte in de zin van artikel 7:230a BW” gesloten (hierna: de
huurovereenkomst), op grond waarvan [de vereniging] van [bedrijfsnaam] de op
het […] aanwezige bedrijfsruimten, plaatselijk bekend [adres] en [nummer] en
[nummer] t/m [nummer] te [vestigingsplaats] huurt. De nummers [nummer] ,
[nummer] en [nummer] zijn blijkens artikel 1.2 van de huurovereenkomst bestemd
om te worden gebruikt als dienstwoningen ten behoeve van de leden van [de
vereniging] . Nummer [nummer] is bestemd als kinderdagverblijf, nummer [nummer]
als openbare speelplaats en dierweiden en nummer [nummer] als bergingen van de
nummers [nummer] en [nummer] .
2.3.
In artikel 3.1 van de huurovereenkomst
is bepaald dat deze overeenkomst is aangegaan voor de duur van 7 jaar en 9
maanden, ingaande op 1 januari 2011 en lopende tot en met 30 september 2018.
Ingevolge artikel 3.2 wordt deze overeenkomst na het verstrijken van de in 3.1
genoemde periode voortgezet voor een aansluitende periode van 5 jaar. Op grond
van artikel 3.3 vindt beëindiging van deze overeenkomst plaats door opzegging
tegen het einde van een huurperiode met inachtneming van een termijn van ten
minste 1 jaar.
2.4.
[bedrijfsnaam] heeft het beheer van het
[…] door middel van een beheerovereenkomst overgedragen aan [de vereniging] .
Deze beheerovereenkomst is aangegaan voor de periode dat de tussen
[bedrijfsnaam] en [de vereniging] bestaande huurovereenkomst voortduurt. Het
aan [de vereniging] opgedragen beheer ziet – kort samengevat – op toezicht op
en het gebruik van het […] , verhuur of het in gebruik geven van [straatnaam]
[nummer] en [nummer] en [nummer] t/m [nummer] , en de exploitatie en het
gebruik van de […] .
2.5.
De drie dienstwoningen worden op dit
moment worden bewoond door:
– [eiser sub 1] en
[eiseres sub 2] ( [adres] )
– [gedaagde sub 2] en [A] ( [adres] )
– [B] en [gedaagde sub 3] ( [adres] ).
Zij huren deze woningen van [de
vereniging] op grond van een lidmaatschapsovereenkomst die tussen [de
vereniging] en haar leden is gesloten.
2.6.
[eiser sub 1] , [eiseres sub 2] ,
[gedaagde sub 2] , [A] , [B] en [gedaagde sub 3] waren aanvankelijk allen leden
van [de vereniging] en zij waren als bestuurder ingeschreven bij de Kamer van
Koophandel (KvK). [B] heeft bij e-mail van 20 februari 2014 aan de overige
leden kenbaar gemaakt dat hij gelet op het functioneren van [de vereniging]
geen lid meer wil zijn en dat hij zich heeft uitgeschreven bij de KvK. Blijkens
een Bericht van Registratie, dat de KvK op 5 februari 2014 aan [de vereniging]
heeft verstrekt, bekleedde [eiser sub 1] destijds de functie van voorzitter,
[gedaagde sub 2] de functie van penningmeester en [gedaagde sub 3] de functie
van secretaris. [eiser sub 1] heeft zich nadien uitgeschreven als voorzitter
van [de vereniging] . Er is geen nieuwe voorzitter gekozen. [gedaagde sub 2] en
[gedaagde sub 3] treden sindsdien intern en extern op als het bestuur van [de
vereniging] .
2.7.
Bij brief van 13 januari 2016 heeft de heer [C]
(hierna: [C] ), directeur van [bedrijfsnaam] , de bestuursleden van [de
vereniging] meegedeeld dat hij de huurovereenkomst tegen 30 september 2018
opzegt en dat hij de bestuursleden in overweging geeft in te stemmen met een
eerdere beëindiging. [C] heeft zich hierbij bereid verklaard om de
onderhuurders van de drie woningen, na de beëindiging van de huurovereenkomst,
onder bepaalde voorwaarden een huurovereenkomst met [bedrijfsnaam] aan te
bieden.



2.8.
Bij brief van 25 februari 2016 heeft [C] dit aanbod
herroepen. Hij heeft daarbij de huurovereenkomst per 1 januari 2017 voortijdig
opgezegd op grond van wanprestatie. De aanleiding hiervoor was dat [eiser sub
1] aan een woningbouwcorporatie in [plaatsnaam] heeft gemeld dat [gedaagde sub
2] een sociale huurwoning in [plaatsnaam] huurt terwijl hij feitelijk op het
[straatnaam] woont. [C] beschouwt dit als een poging tot escalatie en stelt
zich op het standpunt dat hij zonder nieuwe bewoners geen gezonde
beheersituatie kan creëren.
2.9.
[eiser sub 1] heeft naar aanleiding van
deze brief op 29 februari 2016 een e-mail naar de andere bewoners gestuurd,
waarin hij hen verzoekt om in samenspraak tot een voor [bedrijfsnaam]
acceptabel voorstel te komen.
2.10.
[gedaagde sub 3] en [gedaagde sub 2]
hebben bij e-mail van 5 maart 2016 als volgt op de e-mail van [eiser sub 1]
gereageerd:
“Beste [voornaam eiser sub 1] ,
We slaan je uitnodiging om samen te
praten af.
We sluiten het pad richting individuele
huurcontracten voor de huidige bewoners af.
We gaan akkoord met het plan van
[bedrijfsnaam] om de huidige huurovereenkomst op 1 jan 2017 te laten eindigen.
We gaan in gesprek met [bedrijfsnaam]
zonder jou.
Groet,
Namens de meerderheid van de verenging,
het bestuur van de [de vereniging] :
[voornaam gedaagde sub 3] en [voornaam
gedaagde sub 2] ”.
2.11.
De raadsman van [eiser sub 1] c.s.
heeft zich bij brief van 7 maart 2016 tegenover de bestuursleden van [de
vereniging] op het standpunt gesteld dat [bedrijfsnaam] geen rechtsgeldige
grond heeft voor de (voortijdige) opzeggingen, dat de opzeggingen daarom zonder
enig rechtsgevolg zijn en dat het uitdrukkelijk de taak is van [de vereniging]
om zich – mede namens haar leden – krachtig te verzetten tegen deze
oneigenlijke opzeggingen. [de vereniging] wordt erop gewezen dat zij, door
(voortijdig) in te stemmen met beëindiging van de huurovereenkomst zonder de
bezwaren van individuele leden in overweging te nemen, de belangen van haar
leden op grove en ontoelaatbare wijze veronachtzaamt en zodoende in strijd
handelt met de statuten van [de vereniging] en de lidmaatschapsovereenkomst.
Zij handelt daarmee onrechtmatig jegens [eiser sub 1] c.s. Op de bestuursleden
wordt een dringend beroep gedaan om haar positie te heroverwegen.
2.12.
Op 23 maart 2016 heeft een algemene
ledenvergadering (ALV) plaatsgevonden. Op deze ALV is met meerderheid van
stemmen (waarbij [eiser sub 1] c.s. tegen heeft gestemd) besloten dat [B]
conform zijn verzoek weer toegelaten kan worden als lid van [de vereniging] .
Met betrekking tot de huuropzegging door [bedrijfsnaam] per 1 januari 2017 is
met meerderheid van stemmen (waarbij [eiser sub 1] c.s. tegen heeft gestemd)
besloten geen juridische strijd aan te gaan, maar met [bedrijfsnaam] te
onderhandelen over haar voorstel. Ten slotte is besloten het lidmaatschap van [de
vereniging] van [eiser sub 1] c.s op te zeggen.
2.13.
De raadsman van [eiser sub 1] c.s.
heeft het bestuur van [de vereniging] bij brief van 8 april 2016 gesommeerd te
bevestigen dat er op de ALV van 23 maart 2016 niet volgens de statutaire
bepalingen is gestemd, dat [B] geen lid is van [de vereniging] , dat [eiser sub
1] c.s. volledig lid is van [de vereniging] en dat er op korte termijn een
nieuwe ALV zal worden bijeengeroepen om een strategie te bespreken om – onder
meer – de oneigenlijke opzegging van [bedrijfsnaam] te bestrijden.
2.14.
Bij e-mail van 10 juli 2016 heeft het
bestuur een nieuwe ALV uitgeroepen voor 10 juli 2016. Agendapunten waren onder
meer: vaststellen van de samenstelling van [de vereniging] , bespreking van het
opzeggen van het huurcontract en de beheerovereenkomst met [bedrijfsnaam] en de
toekomst van [de vereniging] .
2.15.
Naar aanleiding van vragen van [eiser
sub 1] c.s. over de bedoeling van de ALV, heeft het bestuur bij e-mail van 6
juli 2016 onder meer de volgende toelichting gegeven:

“Aangezien vrijwel alle besluiten van
die ALV [van 23 maart 2016, toevoeging voorzieningenrechter] betwist worden en
de formaliteiten niet in acht zijn genomen, stelt het bestuur voor die ALV als
“niet gebeurd” te beschouwen. (…)
(…)N.a.v. de vergadering van 23 maart is
[voornaam van B] ingeschreven bij de KvK en [voornaam eiser sub 1] en [voornaam
eiseres sub 2] uitgeschreven. Beide handelingen zijn achteraf gezien niet
onbetwistbaar, hoewel er ter goeder trouw is gehandeld. Om afleiding van de
kern te vermijden zijn de formulieren voor herinschrijving in de brievenbus van
[adres] gedeponeerd, maar nog niet retour ontvangen. (…)
Het standpunt van het bestuur (en de
meerderheid van de leden) is ook bekend en gedeeld, maar ten overvloede nog
maar een keer: het bestuur zal voorstellen akkoord te gaan met de opzegging
door [bedrijfsnaam] van de huurovereenkomst en alle daarmee onlosmakelijk
verbonden overeenkomsten (…). Daarover zal een formeel juiste stemming
plaatsvinden.
Door de medewerking aan het voorstel
van [bedrijfsnaam] om de huidige impasse binnen de [de vereniging] te
doorbreken, zal vervangende woonruimte aangeboden worden. Naar de mening van
het bestuur is dit een uiterst royaal voorstel waartoe [bedrijfsnaam] geenszins
verplicht is. Beter voor het erf, beter voor ons. (…)”

2.16.
Bij brief van 7 juli 2016 heeft [C]
namens [bedrijfsnaam] de huurovereenkomst opnieuw opgezegd tegen het einde van
de overeengekomen duur, 30 september 2018. De ontruiming is aangezegd tegen 1
oktober 2018. Tegen 30 september 2018 is ook de beheerovereenkomst opgezegd.
[C] heeft zich bereid verklaard te overleggen met de bedrijfsmatige
onderhuurders en andere onderhuurders, niet zijnde de onderhuurders van de
bedrijfswoningen, over voortzetting of vernieuwing van de bestaande huurcontracten.
Hij heeft zich ook bereid verklaard om met het bestuur van [de vereniging] in
overleg te treden over een vrijwillige instemming met de beëindiging van de
huur- en beheerovereenkomst tegen een eerdere datum. Indien hierover
overeenstemming wordt bereikt, zal [bedrijfsnaam] de onderhuurders van de
dienstwoningen alternatieve woonruimte uit haar portefeuille aanbieden. Indien
geen overleg plaatsvindt of indien dit overleg niet leidt tot een oplossing,
dan blijft de opzegging en de ontruimingsaanzegging voor het gehele object zijn
volle werking behouden en dient leeg en ontruimd en in goede staat te worden
opgeleverd tegen de einddatum.
2.17.
Blijkens de notulen van de ALV van 10
juli 2016 is op deze vergadering gestemd over de toelating van [B] als lid van
[de vereniging] . Omdat [eiser sub 1] c.s. tegen toelating heeft gestemd, kon
[B] niet met algemene stemmen worden aangenomen, zoals op grond van artikel
11.2 van de statuten nodig is. Er is daarom vastgesteld dat [B] geen lid is van
[de vereniging] en dat [eiser sub 1] c.s. wel nog steeds lid is. De bespreking
van de opzegging van de huurovereenkomst is verschoven naar een volgende ALV.
2.18.
Op 24 juli 2016 heeft een nieuwe ALV
plaatsgevonden om de brief van [bedrijfsnaam] van 7 juli 2016 te bespreken. Met
meerderheid van stemmen (3 stemmen voor, 2 stemmen van [eiser sub 1] c.s.
tegen) is besloten akkoord te gaan met de opzegging van de huurovereenkomst en
de beheerovereenkomst per 30 september 2018 en de ontruiming per 1 oktober 2018
en in gesprek te gaan met [bedrijfsnaam] over vrijwillige instemming met
vervroegde beëindiging.
2.19.
Het bestuur heeft [bedrijfsnaam]
vervolgens bij brief van 24 juli 2016 meegedeeld dat de ALV akkoord is gegaan
met de opzegging van de huurovereenkomst en de beheerovereenkomst per 30
september 2018 en dat zij graag in overleg treedt over een vrijwillige beëindiging
tegen een eerdere datum, bijvoorbeeld per 1 januari 2017. Zij heeft daarbij
aangegeven dat het aanbod van [bedrijfsnaam] om alternatieve woonruimte aan te
bieden als uitgangspunt van het overleg kan dienen.
2.20.
De raadsman van [eiser sub 1] c.s.
heeft zich bij brieven van 29 juli 2016 aan het bestuur van [de vereniging] en
aan [bedrijfsnaam] op het standpunt gesteld dat het besluit van de ALV om in te
stemmen met de huuropzegging nietig is.
2.21.
Op de ALV van 4 september 2016 is onder
meer aan de orde gekomen dat er een gesprek is geweest met [bedrijfsnaam] . In
dit gesprek is besproken dat [de vereniging] akkoord gaat met een eventuele
voortijdige ontbinding van de huurovereenkomst, dat aan de huidige bewoners
alternatieve woonruimte wordt aangeboden om de overgang soepel te laten
verlopen en dat [bedrijfsnaam] en haar advocaat zich zullen beraden over de te
volgen procedure. [eiser sub 1] heeft op de ALV verklaard dat hij en [eiseres
sub 2] het hier niet mee eens zijn en alles zullen aanvechten.
2.22.
Op 23 december 2016 hebben [de
vereniging] , vertegenwoordigd door het bestuur, en [bedrijfsnaam] een
vaststellingsovereenkomst gesloten. Deze overeenkomst is van de kant van [de
vereniging] ondertekend door [gedaagde sub 2] , [A] , [gedaagde sub 3] en [B] .
[eiser sub 1] c.s. is niet bij het sluiten van deze vaststellingsovereenkomst
betrokken geweest en was evenmin op de hoogte dat overleg over het sluiten van
een dergelijke overeenkomst zou plaatsvinden. [de vereniging] en [bedrijfsnaam]
zijn blijkens de vaststellingsovereenkomst onder meer het volgende
overeengekomen:

– De huurovereenkomst eindigt met
wederzijds goedvinden per 31 december 2017, of zoveel eerder als partijen
overeenkomen. De beheerovereenkomst eindigt in beginsel per 1 januari 2017.
– [bedrijfsnaam] zegt toe dat zij de
huurovereenkomsten met betrekking tot [straatnaam] nummers [nummer] , [nummer]
, [nummer] , [nummer] en [nummer] met ingang van 1 januari 2017 wenst over te
nemen in die zin dat deze huurders voortaan rechtstreeks van [bedrijfsnaam]
huren.
– Aan de bewoners van de
bedrijfswoningen [adres] , [nummer] en [nummer] zal een aanbod worden gedaan
voor een vervangende woning uit de portefeuille van [bedrijfsnaam] .
[bedrijfsnaam] zal tot uiterlijk 1 november 2017 maximaal vier vrijkomende
woningen uit haar portefeuille te huur aanbieden aan elk van de drie
huishoudens op het [straatnaam] . Daarnaast zal [bedrijfsnaam] een
verhuiskostenvergoeding van € 2.500,– per huishouden ter beschikking stellen
en ook [de vereniging] zal uit haar vermogen € 2.500,– per huishouden ter
beschikking stellen.
– Indien een aanbod voor een
vervangende woning door de bewoners van één van de woningen wordt geaccepteerd,
dan zal de huur met betrekking tot die woning eindigen na acceptatie van de
nieuwe huurwoning, doch uiterlijk 31 december 2017.

– Per 1 januari 207 zal het vermogen
van [de vereniging] worden gedoneerd aan [bedrijfsnaam] , met als uitsluitende
bestemming de realisering van de statutaire doelstellingen van [de vereniging]
. Onder deze doelstellingen vallen ook een soepele afhandeling van de
overgangsperiode zoals die de laatste jaren is ingezet. Het vermogen zal dan
ook in eerste instantie intact blijven om de afwikkeling van deze
huurbeëindiging voor zover nodig te bekostigen. Indien de donatie door een
onherroepelijke gerechtelijke uitspraak als onrechtmatig beoordeeld zou worden,
zal [bedrijfsnaam] de donatie terugstorten.
– [bedrijfsnaam] en [de vereniging]
zullen in alle eventuele procedures gezamenlijk optrekken, dan wel elkaar tot
steun zijn om de gemaakte afspraken te realiseren.

2.23.
Op 24 december 2016 heeft [gedaagde sub
3] een notitie genaamd ‘Samenwerkingsovereenkomst tussen de [de vereniging] ( [de
vereniging] ) en de [bedrijfsnaam] ( [bedrijfsnaam] ) aangaande de nadere
opheffing van de [de vereniging] ’ aan de leden van [de vereniging]
rondgestuurd. Hierin staat onder meer het volgende:

“De einddatum van de huurovereenkomst
met beperkte duur (…) nadert. Beide partijen hebben aangegeven deze
overeenkomst niet te willen verlengen, noch een nieuwe overeenkomst aan te
willen gaan. De [de vereniging] heeft hierna geen bestaansrecht meer en is
dientengevolge het pad ingeslagen dat zal leiden tot haar opheffing. (…)
(…)Vermogen [de vereniging]Na de opheffing dient het vermogen van
de [de vereniging] (…) besteed te worden aan de doelstellingen zoals die in de
statuten van de [de vereniging] zijn geformuleerd. De [de vereniging] zal het
vermogen doneren aan [bedrijfsnaam] . Deze overeenkomst heeft ten doel om
afspraken te maken tussen [de vereniging] en [bedrijfsnaam] om een juiste
besteding zeker te stellen.
Onder deze doelstellingen van de [de
vereniging] valt volgens de beide partijen ook een soepele afhandeling van de
overgangsperiode zoals die de laatste jaren ingezet. Het vermogen zal dan ook
in eerste instantie intact blijven om de vrijwillig vertrekkende leden van de [de
vereniging] te vrijwaren van de gevolgen van eventuele juridische procedures
door de niet-vrijwillig vertrekkende leden. (…)”

2.24.
In december 2016 heeft het bestuur het
vermogen van [de vereniging] van omstreeks € 24.000,00 overgemaakt naar de
bankrekening van [bedrijfsnaam] .
2.25.
Op 10 januari 2017 heeft een ALV
plaatsgevonden. Door de meerderheid van de leden (waarbij [eiser sub 1] c.s.
tegen heeft gestemd) is besloten de vaststellingsovereenkomst goed te keuren en
de afspraken in de vaststellingsovereenkomst onverkort uit te voeren. Ook is
met meerderheid van stemmen besloten om in het belang van de continuïteit van
de besluitvorming met z’n zessen lid te blijven van [de vereniging] tot
iedereen is verhuisd.
Het
geschil
3.1.
[eiser sub 1] c.s. vordert bij vonnis,
uitvoerbaar bij voorraad:
I. [de vereniging] te verbieden om
uitvoering te geven aan de volgende besluiten wegens nietigheid en/of
vernietigbaarheid:
( i) het besluit tot voortijdige
beëindiging van de huur- en beheerovereenkomst tussen [de vereniging] en
[bedrijfsnaam] ;
(ii) het besluit tot het doneren van
het vermogen van [de vereniging] aan [bedrijfsnaam] ;
(iii) het besluit tot het door [de
vereniging] uitkeren van een verhuiskostenvergoeding aan leden die van het […]
vertrekken;
(iv) het besluit dat permanent van het
[…] vertrekkende leden lid blijven van [de vereniging] totdat alle leden van [de
vereniging] permanent zijn verhuisd;
( v) het besluit tot het aangaan en
goedkeuren van de vaststellingsovereenkomst d.d. 23 december 2016 tussen [de
vereniging] en [bedrijfsnaam] ;
(vi) het besluit tot het beëindigen van
de taken van [de vereniging] ;
(vii) het besluit tot het aanwenden van
het vermogen van [de vereniging] ten behoeve van juridische bijstand voor haar
leden;
II. [de vereniging] te gebieden om in
het Handelsregister van de Kamer van Koophandel als enig bestuurders te
registreren: de heer [gedaagde sub 2] als penningmeester en mevrouw [gedaagde
sub 3] als secretaris;
III. [de vereniging] te gebieden om de
door haar aan [bedrijfsnaam] gedoneerde gelden terug te vorderen, voor zover
zij op het moment van het in deze procedure te wijzen vonnis heeft gedoneerd
aan [bedrijfsnaam] ;
IV. [gedaagde sub 2] en [gedaagde sub
3] te gebieden om in hun hoedanigheid van bestuursleden van [de vereniging] de
statutaire bepalingen van [de vereniging] naar beste weten na te leven, op
straffe van een hoofdelijk te verbeuren dwangsom van € 1.000,00 per iedere
overtreding van dit gebod, met een maximum van € 50.000,00 per persoon;
V. [de vereniging] c.s. hoofdelijk te
veroordelen in de kosten van het geding en de nakosten.
3.2.
[de vereniging] c.s. voert verweer. Op
de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.
De
beoordeling
4.1.
[eiser sub 1] c.s. stelt dat er
structureel (bestuurs)besluiten zijn en worden genomen die juridisch onhoudbaar
zijn, maar desalniettemin potentieel onomkeerbare gevolgen hebben indien de
uitkomst van de nog aanhangig te maken bodemprocedure zou worden afgewacht. De
voorzieningenrechter is van oordeel dat [eiser sub 1] c.s. hiermee de
spoedeisendheid van zijn vorderingen voldoende aannemelijk heeft gemaakt.
4.2.
[eiser sub 1] c.s. stelt zich op het
standpunt dat de besluiten waarop de vordering sub I ziet, nietig dan wel
vernietigbaar zijn in de zin van de artikelen 2:14 lid 1 BW en 2:15 lid 1 sub b
BW. Hij vordert een verbod tot uitvoering van deze besluiten om verdere schade
te voorkomen.
Het besluit tot (voortijdige)
beëindiging van de huur- en beheerovereenkomst en de daarmee samenhangende
besluiten
4.3.
[eiser sub 1] c.s. stelt zich op het standpunt dat
het besluit tot (voortijdige) beëindiging van de huur- en beheerovereenkomst in
strijd is met artikel 4 sub c en artikel 5 sub a van de statuten. Blijkens
artikel 4 sub c van de statuten is een van de doelen van [de vereniging] het
verschaffen van woon- en/of werkruimte aan die leden van [de vereniging] – met
hun gezinnen – die zich met die exploitatie en/of met de leiding bij die
activiteiten bezighouden. Op grond van artikel 5 sub a van de statuten probeert
[de vereniging] haar doel te bereiken door het huren van het […] “ [naam] ” aan
de [straatnaam] te [vestigingsplaats] . Gelet hierop kan [de vereniging]
volgens [eiser sub 1] c.s. niet een besluit nemen dat tot doel heeft om het
woonrecht van haar leden te beëindigen en in te stemmen met voortijdige
beëindiging van de huurovereenkomst.

[eiser sub 1] c.s. stelt zich daarbij op het standpunt dat de huurovereenkomst
mede de huur van woonruimte omvat en dat de leden van [de vereniging] daarom
wettelijke huurbescherming genieten.
4.4.
[de vereniging] c.s. betwist dat het
besluit tot (voortijdige) beëindiging van de huur- en de beheerovereenkomst
nietig dan wel vernietigbaar is. Zij heeft toegelicht dat de samenwerking
tussen de leden van het […] door het optreden van [eiser sub 1] structureel
niet goed loopt, dat er daarom al in 2011 en 2013 mediation heeft
plaatsgevonden, maar dat dit niet tot een oplossing van de problemen heeft
geleid. Ook nu nog is er structureel sprake van slechte onderlinge verhoudingen
tussen [gedaagde sub 3] , [gedaagde sub 2] , [B] en [A] enerzijds en [eiser sub
1] anderzijds. [bedrijfsnaam] heeft gelet hierop na veelvuldig overleg besloten
de huurovereenkomst met [de vereniging] te beëindigen, omdat de gekozen
structuur van een woon-werkgemeenschap met e
en vereniging die
mag onderverhuren volgens [bedrijfsnaam] aan het einde van haar houdbaarheid is
gekomen. Het bestuur van [de vereniging] deelt dit standpunt van [bedrijfsnaam]
en heeft daarom ingestemd met de beëindiging van de huur- en
beheerovereenkomst. Het had volgens [de vereniging] c.s. geen zin om zich tegen
de huuropzegging te verzetten, omdat sprake is van huur van gebouwd onroerend
goed, niet zijnde bedrijfsruimte in de zin van artikel 7:290 BW, en de
huuropzegging op grond van artikel 7:230a BW onvermijdelijk zou leiden tot het
einde van de huur. [de vereniging] c.s. stelt zich daarnaast op het standpunt
dat de bewoners van de dienstwoningen jegens [bedrijfsnaam] geen recht hebben
op huurbescherming, omdat de huurovereenkomst tussen [de vereniging] en
[bedrijfsnaam] niet is aan te merken als een huurovereenkomst van woonruimte en
afsplitsing van de dienstwoningen niet mogelijk is. [de vereniging] c.s. erkent
dat als gevolg van de huuropzegging niet alle doelen van [de vereniging]
volledig kunnen worden nagekomen, maar stelt dat zij door het sluiten van de
vaststellingsovereenkomst ernaar heeft gestreefd om de doelstellingen van [de
vereniging] te waarborgen die nog wel haalbaar waren. Zij wijst erop het doel
van [de vereniging] op grond van artikel 4 sub a tevens is: het ontwikkelen en
steunen van sociaal-culturele activiteiten op en rondom het […] “ [naam] ” aan
de [straatnaam] te [vestigingsplaats] , zoals de exploitatie van een of meer
ateliers, een oefenruimte voor musici en muzikanten, een crèche of
kleuterdagverblijf met dierweide, een timmerwerkplaats met museumfunctie; en
het bieden van ruimte voor buurtactiviteiten.
4.5.
De voorzieningenrechter stelt vast dat de
vaststellingsovereenkomst die [de vereniging] met [bedrijfsnaam] op 23 december
2016 heeft gesloten en waarmee de ALV op 10 januari 2017 heeft ingestemd, in
feite neerkomt op een besluit tot opheffing van [de vereniging] . De instemming
met de (voortijdige) beëindiging van de huurovereenkomst per uiterlijk 31
december 2017 en de beëindiging van de beheerovereenkomst per 1 januari 2017
zal er immers onomstotelijk toe leiden dat de leden van [de vereniging] in de
toekomst niet meer op het […] zullen wonen en geen werkzaamheden meer op het
[…] meer zullen verrichten. De voorzieningenrechter acht het aannemelijk dat
zich dan ook niet meer kunnen of zullen inzetten voor de doelstellingen
waarvoor [de vereniging] is opgericht.
Het besluit om per 1 januari 2017 het
vermogen van [de vereniging] aan [bedrijfsnaam] te doneren, kan in dit licht
bezien dan ook niet anders worden beschouwd dan als een vereffeningsbesluit als
bedoeld in artikel 23 van de statuten. Op grond van dit artikel worden de
activa en de passiva na ontbinding van [de vereniging] vereffend en wordt aan
een eventueel batig saldo een door de algemene vergadering te bepalen
bestemming gegeven. Dat het bestuur er zelf ook van uitgaat dat [de vereniging]
zal worden opgeheven, blijkt uit de notitie ‘Samenwerkingsovereenkomst tussen
de [de vereniging] ( [de vereniging] ) en de [bedrijfsnaam] ( [bedrijfsnaam] )
aangaande de nadere opheffing van de [de vereniging] ’ die op 24 december 2016
aan de leden van [de vereniging] is rondgestuurd. Uit de naam en de inhoud van
deze notitie zoals hierboven weergegeven onder 2.23, blijkt dat door [gedaagde
sub 2] , [gedaagde sub 3] , [A] en [B] wordt aangestuurd op opheffing van [de
vereniging] .
4.6.
Een besluit tot ontbinding van [de vereniging] moet
blijkens artikel 22.1 van de statuten door de ALV met een meerderheid van
tenminste twee/derde gedeelte van het aantal geldig uitgebrachte stemmen worden
genomen. Tussen partijen staat vast dat de ALV geen formeel besluit tot
ontbinding van [de vereniging] heeft genomen. Nu het besluit van de ALV om in
te stemmen met de (voortijdige) beëindiging van de huur- en beheerovereenkomst
dezelfde gevolgen heeft als een ontbindingsbesluit, dienen naar het oordeel van
de voorzieningenrechter voor dit besluit dezelfde totstandkomingsvereisten te
gelden als voor een ontbindingsbesluit. Er kon dus niet worden volstaan met
besluitvorming door de ALV met meerderheid van stemmen, maar er had
besluitvorming moeten plaatsvinden met een meerderheid van tenminste twee/derde
gedeelte van het aantal geldig uitgebrachte stemmen.
4.7.
Tussen partijen is in geschil of het
besluit om in te stemmen met de (voortijdige) beëindiging van de huur- en
beheerovereenkomst met een twee/derde meerderheid is genomen. Meer in het
bijzonder is in geschil of [B] als lid van [de vereniging] dient te worden
aangemerkt en als zodanig stemrecht op de ALV heeft. [eiser sub 1] c.s. stelt
zich op het standpunt dat [B] geen lid van [de vereniging] meer is, omdat hij
zijn lidmaatschap in februari 2014 heeft opgezegd en er sindsdien geen geldig
besluit door de ALV is genomen om [B] op zijn verzoek weer lid te maken.
[de vereniging] c.s. heeft dit laatste
erkend, maar heeft ter zitting het standpunt ingenomen dat [B] zijn
lidmaatschap van [de vereniging] nooit heeft opgezegd, omdat zijn opzegging in
strijd met de statuten niet schriftelijk aan de secretaris van het bestuur is
geschied en hij geen opzegtermijn van tenminste drie maanden in acht heeft
genomen.
De voorzieningenrechter volgt [de
vereniging] c.s. echter niet in dit betoog, nu gesteld noch gebleken is dat [de
vereniging] dit destijds aan [B] heeft tegengeworpen. Uit de notulen van de
verschillende ALV’s blijkt daarentegen dat [de vereniging] c.s. er steeds van
uit is gegaan dat [B] als gevolg van zijn opzegging geen lid meer is van [de
vereniging] . Daarom gaat ook de voorzieningenrechter in deze procedure hiervan
uit.
4.8.
Op grond hiervan wordt vastgesteld dat
[de vereniging] vijf leden heeft die op de ALV mogen stemmen, te weten [eiser
sub 1] , [eiseres sub 2] , [gedaagde sub 2] , [gedaagde sub 3] en [A] . Nu
tevens vaststaat dat [eiser sub 1] en [eiseres sub 2] tegen het besluit van de
ALV om in te stemmen met de (voortijdige) beëindiging van de huur- en
beheerovereenkomst hebben gestemd, en [gedaagde sub 2] , [gedaagde sub 3] en
[A] vóór hebben gestemd, is dit besluit niet met twee/derde meerderheid van
stemmen genomen. De voorzieningenrechter acht het daarom aannemelijk dat een
bodemrechter zal oordelen dat het besluit op grond van artikel 2:14 lid 1 BW
nietig is wegens strijd met de statuten.
4.9.
De voorzieningenrechter zal, voor het
geval in een bodemprocedure anders wordt geoordeeld over het lidmaatschap van
[B] , ook nog ingaan op de subsidiaire grondslag van de vorderingen van [eiser
sub 1] c.s., namelijk dat het besluit om in te stemmen met de (voortijdige)
beëindiging van de huurovereenkomst in strijd is met de redelijkheid en
billijkheid zoals die door artikel 2:8 BW worden geëist. [eiser sub 1] c.s.
verwijt [de vereniging] c.s. dat door het besluit alleen het belang van
[gedaagde sub 2] , [gedaagde sub 3] , [A] en [B] wordt behartigd, omdat zij
toch al van het […] willen vertrekken en zij als gevolg van het besluit door
[bedrijfsnaam] vervangende woonruimte krijgen aangeboden. [eiser sub 1] c.s.
woont echter al dertig jaar op het […] en wil daar graag blijven wonen. [eiser
sub 1] c.s. stelt dat [de vereniging] c.s. door in te stemmen met de
(voortijdige) huurbeëindiging hem de kans heeft ontnomen om tegenover
[bedrijfsnaam] een beroep te doen op huurbescherming.
4.10.
In artikel 2:8 BW is bepaald dat een
rechtspersoon en degenen die krachtens de wet en de statuten bij zijn
organisatie zijn betrokken, zich als zodanig jegens elkander moeten gedragen
naar hetgeen door redelijkheid en billijkheid wordt gevorderd. Ter beoordeling
staat of de ALV bij afweging van álle bij het besluit betrokken belangen van de
in artikel 2:8 bedoelde personen in redelijkheid en naar billijkheid tot het
besluit heeft kunnen komen. De rechter past terughoudendheid bij de beoordeling
of een orgaan van een rechtspersoon bij het nemen van een besluit alle in
aanmerking komende belangen naar redelijkheid en billijkheid heeft afgewogen en
daarbij de nodige zorgvuldigheid in acht heeft genomen (HR 12 juli 2013, NJ
2013/461 (VEB/KLM)).
4.11.
Niet in geschil is, dat [eiser sub 1]
c.s. naar aanleiding van de diverse huuropzeggingen door [bedrijfsnaam] van
meet af aan duidelijk heeft gemaakt dat hij graag op het […] wil blijven wonen
en tegenover [bedrijfsnaam] een beroep wil doen op huurbescherming. [de
vereniging] heeft geen juridische strijd met [bedrijfsnaam] willen aangaan,
omdat een beroep op huurbescherming volgens haar geen kans van slagen zou
hebben en instemming met een voortijdige beëindiging van de huurovereenkomst
ertoe zou leiden dat de bedrijfsmatige huurders rechtstreeks van [bedrijfsnaam]
konden gaan huren en aan de huurders van de dienstwoningen door [bedrijfsnaam]
vervangende woonruimte zou worden aangeboden.
4.12.
De voorzieningenrechter acht het, gelet
op de wijze waarin in de praktijk invulling wordt gegeven aan de huur- en
beheerovereenkomst, niet bij voorbaat uitgesloten dat in een bodemprocedure zal
worden geoordeeld dat de huurovereenkomst tussen [de vereniging] en
[bedrijfsnaam] deels is aan te merken als een overeenkomst tot verhuur van
woonruimte en dat [eiser sub 1] c.s. zich tegenover [bedrijfsnaam] met succes
op (onder)huurbescherming zal kunnen beroepen.
In de loop der jaren, en in ieder geval
sinds 2014, is immers de praktijk gegroeid dat de bewoners van de
‘dienstwoningen’ nog slechts zorgdragen voor het ’s ochtends openen en ’s
avonds afsluiten van het terrein en het verzorgen van de dieren van de
dierenweide. De sociaal-culturele activiteiten worden inmiddels – met
instemming van [bedrijfsnaam] – uitgevoerd door [naam stichting] . Voorts neemt
de voorzieningenrechter in aanmerking dat [bedrijfsnaam] ter gelegenheid van de
eerste opzegging van de huurovereenkomst van 13 januari 2016 heeft aangeboden
een rechtstreekse huurovereenkomst met de bewoners van de nummers 1, 8 en 9 te
sluiten. [de vereniging] heeft ter zitting weliswaar verklaard dat zij destijds
juridisch advies heeft ingewonnen over de vraag of een beroep op
huurbescherming mogelijk was, maar door [eiser sub 1] c.s. is betwist dat dit
advies op één van de ALV’s is besproken. Een schriftelijke weergave van dit
advies is in deze procedure ook niet in het geding gebracht. Uit de overgelegde
notulen van de ALV’s blijkt niet dat er een inhoudelijke discussie heeft
plaatsgevonden over de vraag of een beroep op huurbescherming kansrijk was. Uit
bijvoorbeeld de e-mails van [gedaagde sub 3] en [gedaagde sub 2] van 5 maart
2016 en 6 juli 2016 en de notulen van de ALV van 24 juli 2016 blijkt dat
[gedaagde sub 2] , [gedaagde sub 3] , [A] en [B] deze discussie niet hebben
willen voeren en meteen de weg hebben ingeslagen naar onderhandelingen over een
voortijdige beëindiging van de huurovereenkomst. De ALV heeft door in te
stemmen met de (voortijdige) huurbeëindiging weliswaar de belangen van de
bedrijfsmatige huurders en de belangen van [gedaagde sub 2] , [gedaagde sub 3]
, [A] en [B] behartigd, maar heeft daarbij niet het belang van [eiser sub 1]
c.s. om op het […] te kunnen blijven wonen en werken betrokken. Dit is een
gerechtvaardigd belang, temeer omdat [eiser sub 1] c.s. al 30 jaar op het […]
woont en werkt en [de vereniging] destijds heeft opgericht. Het is op grond
hiervan aannemelijk dat [eiser sub 1] c.s. een sterkere band heeft met het […]
dan de andere leden. Door dit belang van [eiser sub 1] c.s. niet in haar
besluitvorming te betrekken, heeft de ALV naar het oordeel van de
voorzieningenrechter in redelijkheid niet tot het besluit tot instemming met de
(voortijdige) huuropzegging en de daarmee samenhangende opzegging van de
beheerovereenkomst kunnen komen. De voorzieningenrechter acht het daarom
aannemelijk dat de bodemrechter tot het oordeel zal komen dat dit besluit op de
voet van artikel 2:15 lid 1 onder b BW vernietigbaar is.
4.13.
Gezien het voorgaande zal de vordering
sub (i) worden toegewezen en zal [de vereniging] worden verboden uitvoering te
geven aan het besluit tot voortijdige beëindiging van de huur- en
beheerovereenkomst tussen [de vereniging] en [bedrijfsnaam] .
4.14.
Omdat dit besluit, zoals hierboven
reeds is overwogen, gelijkgesteld kan worden aan een besluit tot opheffing van
[de vereniging] , is dit besluit tevens aan te merken als een besluit tot het
beëindigen van de taken van [de vereniging] . De vordering sub (vi) om [de
vereniging] te verbieden uitvoering te geven aan het besluit tot het beëindigen
van de taken van [de vereniging] , zal daarom ook worden toegewezen.
4.15.
Nu [de vereniging] in de
vaststellingsovereenkomst met [bedrijfsnaam] is overeengekomen dat de
huurovereenkomst met wederzijds goedvinden per uiterlijk 31 december 2017
eindigt en de beheerovereenkomst eindigt per 1 januari 2017 en in de
vaststellingsovereenkomst eveneens afspraken zijn gemaakt over de vereffening
van het vermogen van [de vereniging] terwijl van een formele ontbinding van [de
vereniging] nog geen sprake is, zal de vordering sub (v) om [de vereniging] te
verbieden uitvoering te geven aan het besluit tot het aangaan en goedkeuren van
de vaststellingsovereenkomst eveneens worden toegewezen.
4.16.
De voorzieningenrechter acht het aannemelijk dat
een bodemrechter tot het oordeel zal komen dat besluit van de ALV om in te
stemmen met de afspraak in de samenwerkingsovereenkomst om het vermogen van [de
vereniging] aan [bedrijfsnaam] te doneren, nietig is wegens strijd met de
statuten omdat aan dit besluit geen formeel besluit tot ontbinding van [de
vereniging] vooraf is gegaan. Ter zitting is echter gebleken dat het resterend
vermogen van [de vereniging] van ongeveer € 24.000,00 al in december 2016 aan
[bedrijfsnaam] is overgemaakt. Het besluit tot het doneren van het vermogen van
[de vereniging] aan [bedrijfsnaam] is dus al uitgevoerd. [eiser sub 1] c.s.
heeft daarom geen belang meer bij zijn vordering sub (ii) om [de vereniging] te
verbieden uitvoering te geven aan dit besluit. Deze vordering zal daarom worden
afgewezen. De vordering sub II om [de vereniging] te gebieden de door haar aan
[bedrijfsnaam] gedoneerde gelden terug te vorderen, voor zover zij op het
moment van dit vonnis gelden aan [bedrijfsnaam] heeft gedoneerd, is gezien het
voorgaande echter wel toewijsbaar. Anders dan [de vereniging] c.s. stelt,
verzet het karakter van dit kort geding zich niet tegen toewijzing van deze
vordering als voorlopige voorziening.
4.17.
Het besluit van de ALV om in te stemmen
met de in de vaststellingsovereenkomst gemaakte afspraak dat [de vereniging]
uit haar vermogen per huishouden een verhuiskostenvergoeding van € 2.500,00 zal
uitkeren aan leden die van het […] vertrekken, is naar het voorlopig oordeel
van de voorzieningenrechter eveneens nietig wegens strijd met de statuten, nu
dit besluit ziet op de afwikkeling van [de vereniging] zonder dat [de
vereniging] formeel ontbonden is en het besluit verder ook geen doel dient
waarvoor [de vereniging] is opgericht. Dit geldt ook voor het besluit tot
aanwending van het vermogen van [de vereniging] ten behoeve van juridische
procedures, welk besluit blijkt uit punt 10 van de door de ALV goedgekeurde
vaststellingsovereenkomst, waar wordt vermeld dat het vermogen van [de vereniging]
zal worden gebruikt ter afwikkeling van de huurbeëindiging, en uit de brief van
het bestuur van 24 december 2016, waarin is vermeld dat het vermogen gebruikt
zal worden om de vrijwillig vertrekkende leden van [de vereniging] te vrijwaren
van de gevolgen van eventuele juridische procedures door niet-vrijwillige
vertrekkende leden. De vorderingen sub (iii) en (vii) om [de vereniging] te
verbieden om uitvoering te geven aan deze besluiten, zullen daarom worden
toegewezen.
4.18.
De voorzieningenrechter deelt het
standpunt van [eiser sub 1] c.s. dat het op de ALV van 10 januari 2017 genomen
besluit dat permanent van het […] vertrekkende leden lid blijven van [de
vereniging] totdat alle leden van [de vereniging] permanent zijn verhuisd, in
strijd is met artikel 12.1 sub e van de statuten. Dit is door [de vereniging]
c.s. ook niet betwist. Op grond van dit artikelonderdeel eindigt het
lidmaatschap van [de vereniging] als het permanente gebruik door een lid van
zijn woon- en/of werkruimte ophoudt. Nu gesteld noch gebleken is dat er door de
ALV een rechtsgeldig besluit is genomen tot wijziging van de statuten, is
aannemelijk dat een bodemrechter zal oordelen dat het besluit nietig is. De
vordering sub (iv) om [de vereniging] te verbieden aan dit besluit uitvoering
te geven, zal daarom worden toegewezen.
De vordering ten aanzien van het
Handelsregister
4.19.
[eiser sub 1] c.s. vordert sub II om [de
vereniging] te gebieden om in het Handelsregister van de KvK als enig
bestuurders te registreren: de heer [gedaagde sub 2] als penningmeester en
mevrouw [gedaagde sub 3] als secretaris. [eiser sub 1] c.s. legt aan deze
vordering ten grondslag dat op dit moment vier bestuursleden in het
Handelsregister geregistreerd zijn ( [gedaagde sub 2] , [gedaagde sub 3] , [A]
en [B] ), terwijl alleen [gedaagde sub 2] en [gedaagde sub 3] daadwerkelijk
bestuursleden zijn van [de vereniging] . [eiser sub 1] c.s. stelt dat hij
belang heeft bij een juiste registratie ten behoeve van derden.
4.20.
[de vereniging] c.s. stelt dat in het
verleden de afspraak is gemaakt dat alle leden gelijk zouden zijn en allemaal
ingeschreven zouden staan bij de KvK. Zij hebben zich daarbij niet het verschil
tussen ‘lid’ en ‘bestuurslid’ van [de vereniging] gerealiseerd. [de vereniging]
c.s. betwist daarom dat alleen [gedaagde sub 2] en [gedaagde sub 3] bestuurslid
zijn en als enige in Handelsregister zouden moeten worden geregistreerd.
4.21.
De voorzieningenrechter stelt vast dat
partijen geen verslagen van ALV’s hebben overgelegd waaruit blijkt welke leden
door de ALV als bestuursleden van [de vereniging] zijn benoemd. Uit het enkele
feit dat [gedaagde sub 2] en [gedaagde sub 3] zich intern en naar buiten toe
als bestuursleden van [de vereniging] presenteren, kan niet zonder meer worden
afgeleid dat de ALV alleen hen als bestuurders heeft benoemd. Gelet hierop acht
de voorzieningenrechter zich niet in staat om op dit punt een voorlopig oordeel
te geven. Partijen zullen zich hiertoe tot de bodemrechter dienen te wenden. De
vordering sub II zal daarom worden afgewezen.
Vordering tot het naleven van de
statuten
4.22.
[eiser sub 1] c.s. vordert sub IV
[gedaagde sub 2] en [gedaagde sub 3] te gebieden om in hun hoedanigheid als
bestuursleden van [de vereniging] de statutaire bepalingen van [de vereniging]
naar beste weten na te leven, op straffe van verbeurte van een dwangsom. [eiser
sub 1] c.s. legt aan deze vordering ten grondslag dat het bestuur op
structurele wijze onrechtmatig jegens hem handelt en dat vrijwel alle besluiten
die in 2016 zijn genomen, enkel en alleen zijn genomen om [eiser sub 1] c.s. te
schaden en soms om het bestuur te verrijken. [eiser sub 1] c.s. wil met de
vordering voorkomen dat het bestuur in de toekomst straffeloos onrechtmatig
jegens hem en structureel in strijd met de statuten blijft handelen.
4.23.
[de vereniging] c.s. stelt zich naar
het oordeel van de voorzieningenrechter terecht op het standpunt dat deze
vordering te vaag en onbepaald is om te kunnen worden toegewezen. Gelet hierop
zal de vordering sub IV worden afgewezen.
4.24.
[de vereniging] zal als de grotendeels
in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld. Nu
alleen de vordering sub IV tegen [gedaagde sub 2] en [gedaagde sub 3] is
gericht en deze is afgewezen, ziet de voorzieningenrechter geen aanleiding om,
zoals door [eiser sub 1] c.s. is gevorderd, [de vereniging] , [gedaagde sub 2]
en [gedaagde sub 3] hoofdelijk in de proceskosten te veroordelen. De kosten aan
de zijde van [eiser sub 1] c.s. worden begroot op:
4.25.
De nakosten, waarvan [eiser sub 1] c.s.
betaling vordert, zullen op de in de beslissing weergegeven wijze worden
toegewezen.
De beslissing
De voorzieningenrechter
5.1.
verbiedt [de vereniging] om uitvoering
te geven aan het besluit tot voortijdige beëindiging van de huur- en
beheerovereenkomst tussen [de vereniging] en [bedrijfsnaam] ;
5.2.
verbiedt [de vereniging] om uitvoering
te geven aan het besluit tot het doneren van het vermogen van [de vereniging]
aan [bedrijfsnaam] ;
5.3.
verbiedt [de vereniging] om uitvoering
te geven aan het besluit tot het door [de vereniging] uitkeren van een
verhuiskostenvergoeding aan leden die van het […] vertrekken;
5.4.
verbiedt [de vereniging] om uitvoering
te geven aan het besluit dat permanent van het […] vertrekkende leden lid
blijven van [de vereniging] totdat alle leden van [de vereniging] permanent
zijn verhuisd;
5.5.
verbiedt [de vereniging] om uitvoering
te geven aan het besluit tot het aangaan en goedkeuren van de
vaststellingsovereenkomst d.d. 23 december 2016 tussen [de vereniging] en
[bedrijfsnaam] ;
5.6.
verbiedt [de vereniging] om uitvoering
te geven aan het besluit tot het beëindigen van de taken van [de vereniging] ;
5.7.
verbiedt [de vereniging] om uitvoering
te geven aan het besluit tot het aanwenden van het vermogen van [de vereniging]
ten behoeve van juridische bijstand voor haar leden;
5.8.
gebiedt [de vereniging] om de door haar
aan [bedrijfsnaam] gedoneerde gelden terug te vorderen;
5.9.
5.11.
verklaart dit vonnis tot zover
uitvoerbaar bij voorraad;
5.12.
wijst het meer of anders gevorderde af.

Toetsing uitspraak intern beroep

Rb. Gelderland 6 maart 2017
ECLI:NL:RBGEL:2017:1134 



In deze zaak wil de vereniging van duivenhouders af van een uitzonderingspositie voor duivenhouders die niet op zondag willen vliegen. De vereniging is regionale vereniging, en is een afdeling van de landelijke vereniging, en heeft lokale verenigingen als leden. De postduivenhouders zijn lid van de lokale vereniging. De vereniging is van mening dat de uitzonderingspositie alleen de betreffende lokale verenigingen beschermt, niet de individuele duivenhouders. 
Een postduivenhouder tekent beroep aan bij de interne geschillencommissie, en hoger beroep bij de beroepscommissie. Daar krijgt hij gelijk, maar de regionale vereniging gaat toch door met het plan.


De rechter merkt de uitspraak van de beroepscommissie aan als een bindend advies ex artikel 7:900 BW, toets of de commissie in redelijkheid tot haar oordeel heeft kunnen komen, en veroordeelt de regionale vereniging tot nakoming.

Vonnis in kort geding van 6 maart 2017

in de zaak van

[eiser] ,
tegen de vereniging met volledige rechtsbevoegdheid GELDERS-OVERIJSSELSE UNIE,
Partijen zullen hierna [eiser] en de GOU genoemd worden.

2De feiten

2.1.

De GOU is een duivenhoudersvereniging. Zij maakt als afdeling (8) deel uit van de vereniging met volledige rechtsbevoegdheid Nederlandse Postduivenhouders Organisatie (hierna ook: NPO). De GOU bestaat uit drie regio’s. De leden van de GOU zijn de bij haar aangesloten duivenhoudersverenigingen. De GOU organiseert (al dan niet met hulp van de NPO) onder meer wedvluchten met duiven en afdelingskampioenschappen.
2.2.

[eiser] is lid van postduivenvereniging “[postduivenvereniging]” te [woonplaats] en neemt samen met zijn zoon deel aan de door de GOU georganiseerde wedvluchten en het afdelingskampioenschap. Via “[postduivenvereniging]” is hij lid van de GOU en de NPO. “[postduivenvereniging]” wordt door een kiesman vertegenwoordigd bij de Algemene Leden Vergadering (ALV) van de GOU.
2.3.

[eiser] wil om geloofsredenen zich op zondag niet bezighouden met de duivensport in het algemeen en wedvluchten in het bijzonder. Hij brengt de zondag thuis door en gaat uitsluitend van huis om naar de kerk te gaan. Ongeveer 200 van de in totaal ongeveer 2200 leden van de bij de GOU aangesloten verenigingen wensen net als [eiser] de zondagsrust in acht te nemen. Deze groep wordt ook wel aangeduid als principiële zaterdagvliegers.
2.4.

Artikel 3 van de statuten van de GOU luidt:
“DOEL
Artikel 3
1. De Afdeling stelt zich overeenkomstig de Statuten N.P.O. artikel 3 lid 1 ten doel:
Het bevorderen en doen bevorderen van de postduivenliefhebberij en de wedstrijdsport
met postduiven in de ruimste zin van het woord.
2. De Afdeling tracht dit doel overeenkomstig de Statuten N.P.O. onder meer te bereiken
door:
a. het uitvaardigen van uniforme reglementen en voorschriften;
b. het eerbiedigen van ieders godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras
en geslacht.
(…)”

2.5.

Artikel 3A bepaalt:
“De Afdeling kent in de Regio’s 1 en 3 twee groepen principiëlen vallende onder artikel 3 lid 2 onder b.
1. Leden Basisverenigingen die de duiven op zaterdag thuis willen hebben op de vitesse
en midfondafstanden, dit geldt niet voor NPOvluchten, door middel van een wedvlucht
en indien dit niet mogelijk is willen zij dat de duiven op zaterdag teruggaan. Op zondag nemen zij niet deel aan wedvluchten;
2. Leden Basisverenigingen behorende tot de zaterdag- en zondagvliegers. Deze leden
willen op zaterdag een wedvlucht. Indien dit niet mogelijk is willen zij dat de wedvlucht
op een andere dag plaatsvindt. Zij zullen op zondag deelnemen aan wedvluchten.
De Afdeling verplicht zich dit principe van ieder van beide groepen te eerbiedigen. In het
Huishoudelijk reglement wordt dit nader uitgewerkt. (…)”


2.6.

Lid 5 van artikel 34 van de statuten bepaalt dat wijziging van artikel 3 lid 2 sub slechts kan geschieden door een besluit, dat met algemene stemmen genomen wordt in een Algemene Vergadering Afdeling waarin alle kiesmannen Afdeling aanwezig zijn, dan wel vertegenwoordigd zijn door reserve kiesmannen Afdeling.
2.7.

Artikel 50 van het Huishoudelijk Reglement van de GOU, versie 12-10-2009, luidt:
“NIET DOORGAAN WEDVLUCHTEN
Artikel 50
Ter uitvoering van het gestelde in Statuten artikel 3A geldt:
1. De duiven van de zondagvliegende leden basisverenigingen in Regio 1 en 3 zullen, indien nodig, afzonderlijk vervoerd worden, zodat indien men geen mogelijkheid tot lossen op de zaterdag heeft, men kan lossen op zondag of op een later tijdstip.
2. duiven van de niet-zondagvliegende leden basisvereniging in Regio 1 en 3 zullen, indien nodig, afzonderlijk vervoerd worden, zodat indien men geen mogelijkheid tot lossen op de zaterdag heeft, terug gaat naar een haalbare afstand of naar de verenigingslokalen.
3. In de overige regio’s wordt voor principiële Basisleden het terzake bepaalde in het
Wedvluchtreglement N.P.O. onverkort toegepast.
4. I.v.m. bovenstaande geldt dat, indien voor liefhebbers behorende tot groep 1 een
wedvlucht niet is doorgegaan, de betreffende wedvlucht voor de gehele afdeling niet wordt meegeteld voor het afdelingskampioenschap. (…)
5. Indien na een lossing, door welke oorzaak ook, de eerste duif op zondag terugkeert van een wedvlucht in regio 1 of 3, behoudens genoemd in artikel 50 lid 4, telt in regio 1 of 3 alleen de verenigingswedvlucht.”
2.8.

Ingevolge artikel 53 van het Huishoudelijk Reglement kunnen wijzigingen in dit Reglement alleen worden aangebracht in een Algemene Vergadering Afdeling waarin tenminste een zodanig aantal kiesmannen of reservekiesmannen Afdeling blijkens de presentielijst ter vergadering aanwezig is, dat zij tezamen vertegenwoordigen tweederde of meer van de uit te brengen stemmen die mogelijk zijn bij een voltallige Algemene Vergadering Afdeling. Is niet het vereiste aantal kiesmannen aanwezig dan dient een tweede Algemene Vergadering Afdeling bijeengeroepen te worden, die ongeacht het aantal aanwezige kiesmannen bevoegd is besluiten te nemen over de op de vorige Algemene Vergadering Afdeling geagendeerde wijzigingsvoorstellen.
2.9.

Aan de voorjaarsvergadering van de GOU van 7 maart 2016 zijn door de daartoe aangestelde Commissie Zaterdag/zondag de volgende voorstellen gedaan en is daarover de volgende toelichting gegeven:
“(…) Het voorstel van de commissie zaterdag/zondag is unaniem aan het bestuur voorgedragen. Het voorstel bestaat uit 6 aspecten:
1. Invoering zaterdag/zondag kampioenschap.
2. Afschaffen gemiddelde puntenregeling.
3. Duiven blijven altijd overstaan.
4. Aanpassen huishoudelijk reglement indien voorstellen worden overgenomen.
5. Zaterdag niet toevoegen als inkorfdag voor een wedvlucht.
6. Aanbeveling eerste twee jongen en natourvluchten altijd terug naar huis op zaterdag.
Belangrijk punt is het voorstel om altijd over te blijven staan. Echter om recht te doen aan de principiële rechten, willen we de mogelijkheid bieden voor de zaterdagspelers om hun duiven terug te halen mocht er op zaterdag niet gelost worden. Daarbij geldt wel dat de zondagspelers de extra kosten voor het overstaan zullen dragen, maar de zaterdagspelers voor het terughalen van de duiven. Dus zoals eerder gezegd, geldt hierbij het standpunt de gebruiker betaalt.
Mocht het voorstel aangenomen worden, betekent dit wel dat er een aantal wijzigingen van het huishoudelijk reglement noodzakelijk zijn.(…)”

2.10.

Deze voorstellen zijn aangenomen. In de notulen staat daarover het volgende:
“Het voorstel van de commissie zaterdag/zondag inclusief de toevoeging 5b (van het bestuur) wordt aangenomen. Dit betekent:
a. Invoeren zaterdag/zondagkampioenschap
b. Afschaffen gemiddelde punten.
c. Duiven blijven altijd overstaan en dus geen gescheiden vervoer. Voor principiële
zaterdagverenigingen blijft er de mogelijkheid om de duiven op zaterdag met een aparte
wagen terug te laten halen, mocht er op die dag niet gelost kunnen worden (…). In het kader van de gebruiker betaalt, komen de kosten voor het terughalen van de duiven voor rekening voor die leden die hier gebruik van wensen te maken. En de kosten van het overstaan zijn voor rekening van de liefhebbers die hier gebruik van maken. Ook hier geldt dus: de gebruiker betaalt.
d. Zaterdag wordt niet toegevoegd als inkorfdag voor een wedvlucht met zeer grote
uitzondering kan hiervan afgeweken worden (…)
e. (…)”
2.11.

De GOU heeft de wijzigingen met betrekking tot onder meer het gescheiden vervoeren van de duiven en het aan de zaterdagvliegers in rekening brengen van de hogere transportkosten voor het eventueel terughalen van de duiven op zaterdag in afwachting van de voorgenomen wijziging van artikel 50 van het Huishoudelijk Reglement al doorgevoerd bij de wedvluchten in 2016.
2.12.

[eiser] heeft op 22 april 2016 bij geschrift ex artikel 2G Reglement Rechtspleging N.P.O. aan de Tucht- en Geschillencommissie van de NPO zijn geschil met de GOU over de wijziging van artikel 50 van het Huishoudelijk Reglement voorgelegd. Daarin heeft hij zich op het standpunt gesteld dat de wijzigingen in strijd zijn met de wet, de statuten van de GOU en het huishoudelijk reglement van de GOU, omdat een verboden onderscheid wordt gemaakt op grond van godsdienst door het de principiële zaterdagsvliegers onmogelijk te maken om aan wedvluchten mee te doen. De GOU heeft in die procedure verweer gevoerd.
Nadat partijen voor repliek respectievelijk dupliek hebben geconcludeerd heeft de Tucht- en Geschillencommissie zich op 26 juli 2016 onbevoegd verklaard.

2.13.

[eiser] heeft op 11 augustus 2016 tegen deze beslissing beroep ingesteld bij het Beroepscollege van de NPO en de GOU heeft ook in die beroepsprocedure verweer gevoerd. Nadat op 11 oktober 2016 partijen zijn gehoord, is op 10 december 2016 uitspraak gedaan. In deze uitspraak zijn de standpunten van partijen als volgt weergegeven:
Verzoeker stelt dat het geschil zich toespitst op de opvattingen van de principiële
duivenhouders, die vanwege hun religie de zondagsrust wensen te handhaven en de rest die
geen principiële bezwaren hebben tegen vliegen of andere activiteiten op de zondag.
Verweerder stelt als kern van het geschil de vraag of de Algemene Ledenvergadering het
bestreden besluit conform de regels heeft genomen.
De consequenties van deze geschillen worden door verzoeker en verweerder verschillend
geduid.
Zo stelt verzoeker dat het op zaterdag inkorven betekent dat de duiven de facto niet op zaterdag kunnen worden gelost en/of tijdig worden teruggebracht. Ook indien de duiven op vrijdag worden ingekorfd komt het voor dat, indien de duiven niet kunnen worden gelost, de duiven niet tijdig worden teruggebracht; dat de kosten van gescheiden inkorven en vervoer geheel door de principiëlen zouden moeten worden gedragen en dat de afdeling 8 de reguliere kampioenschappen wenst te splitsen in zaterdag- en zondagkampioenschap.
Verweerder stelt dat zij inderdaad een gesplitst kampioenschap heeft ingesteld en dat het
systeem van gemiddelde punten is vervallen; dat de zaterdag als inkorfdag wordt toegevoegd en dat het huishoudelijk reglement zou worden aangepast als het voorstel in de
voorjaarsvergadering 2016 zou worden aangenomen.

2.14.

Het Beroepscollege heeft het volgende overwogen:
“Het Beroepscollege overweegt dat de voorgenomen wijziging van artikel 50 in het huishoudelijk reglement niet in overeenstemming is en valt te brengen met de Statuten van Afdeling 8, Gelders-Overijsselse Unie, artikel 3A.
Weliswaar kan Afdeling 8 worden toegegeven dat in artikel 3A wordt gesproken over Leden Basisverenigingen doch in artikel 3 gaat het wel degelijk over het eerbiedigen van ieders godsdienst, levensovertuiging /…/ Artikel 3A is een uitwerking van artikel 3. Artikel 34 lid 5 en 6 zijn een toepassing van artikel 2:43 BW en vindt dus steun in wet en regelgeving. Het voorgaande betekent dat de afdeling de wijziging van het huishoudelijk reglement ten onrechte heeft voorgesteld. De afdeling had eerst een voorstel voor wijziging van de statuten aan de Algemene Vergadering dienen voor te leggen conform de daarvoor geldende regels; in het bijzonder artikel 34 lid 5 en 6.
Vervolgens heeft het Beroepscollege de voorgenomen wijziging van het huishoudelijk reglement nietig verklaard en de GOU veroordeeld in de kosten van de procedure in eerste aanleg en in beroep.

2.15.

De GOU heeft voor 9 maart 2017 een voorjaarsvergadering uitgeschreven. Op de aan haar leden toegestuurde agenda staat als agendapunt 10 “Wijziging Huishoudelijk Reglement Afdeling”. Agendapunt 10 A ziet op wijziging van artikel 50 van het Huishoudelijk Reglement zoals in de vergadering van 7 maart 2016 besproken. In de toelichting op de agenda schrijft het bestuur bij dit agendapunt onder meer:
“(…) Onlangs hebben we de uitspraak van het Beroepscollege ontvangen. Deze hebben we ook voorgelegd aan onze juridisch adviseur.
Op basis daarvan hebben we het volgende vastgesteld.
Algemeen:
In dat kader stellen we dat op voorhand vast staat dat de behandelende kamer in het geschil, niet heeft voldaan aan artikel A5.lid 2 en 3 van het Reglement Rechtspleging NPO. In strijd met het in dit lid bepaalde aantal van drie leden bestond de samenstelling
van de behandelende kamer in het betreffende geschil, uit minder dan het aantal van minimaal 3 leden. Door dit vormverzuim dient de uitspraak van het beroepscollege als ongeldig te worden aangemerkt.
Inhoudelijke bemerkingen op de uitspraak:
Het Beroepscollege concludeert dat de Afdeling eerst een voorstel tot wijziging van de Statuten aan de Algemene vergadering had moeten voorleggen, voordat een wijziging van het Huishoudelijk reglement kon worden voorgesteld. Hier dwaalt het Beroepscollege omdat een wijziging van artikel 3 sub b en artikel 3A Statuten GOU niet aan de orde is. Het bestuur van de Afdeling heeft de Algemene Vergadering slechts een wijziging van artikel 50 Huishoudelijk Reglement (HHR) voorgesteld. Een dergelijke wijziging kan op grond van artikel 53 lid 3 van het HHR GOU, worden genomen met een meerderheid van de uitgebrachte stemmen.
(…)
Voorstellen algemene ledenvergadering
Al sinds de oprichting van de Afdeling 8 GOU wordt uitvoering gegeven aan artikel 3A. Naast dat het tekstueel op basisvereniging niveau is vastgelegd, is het de afgelopen 20 jaar ook op basisvereniging niveau uitgevoerd. Dus niet een individueel basislid, maar de basisvereniging kon beslissen of ze de duiven op zaterdag terug willen krijgen, mocht er op de vitesse en midfond-afstanden niet op zaterdag gelost kunnen worden. Gaarne vragen we de Algemene Ledenvergadering te bevestigen dat de intentie van Artikel 3A altijd geweest is om het op basisverenigingsniveau te regelen, zoals ook uitgevoerd is. We willen hier eerst over stemmen.(…)

3Het geschil in conventie

3.1.

[eiser] vordert samengevat – dat de GOU zal worden veroordeeld tot:
I. onmiddellijke intrekking van het agendapunt 10A (ter zake van wijziging van art. 50
van het Huishoudelijk Reglement van de GOU) van de agenda voor de algemene
ledenvergadering d.d. 9 maart 2017,
II. onmiddellijke naleving van het ongewijzigde artikel 50 van het Huishoudelijk Reglement van de GOU,
III. onmiddellijke naleving van het huidige art. 50 lid 1 en 2 Huishoudelijk Reglement van de GOU door (herstel van) het gelijktijdig gescheiden vervoeren van duiven (van principiële zaterdagvliegers en niet-principiële zaterdagvliegers) naar de losplaats en door het bij slecht weer op zaterdag retourneren van de duiven door het terug rijden van de vrachtauto die de duiven van de principiële zaterdagvliegers vervoerde waarbij de kosten van het gescheiden vervoer niet separaat aan (niet) principiële zaterdagvliegers doorbelast worden;
IV. onmiddellijke naleving van het huidige art. 50 lid 1 en 2 Huishoudelijk Reglement van de GOU en van de werkwijze die voor de ALV van 7 maart 2016 bestond dat de inkorfdag van de duiven uitsluitend vrijdag en niet later plaatsvindt en dat de vluchtdagen voor de eerste 5 jonge duivenvluchten niet wordt verschoven naar de zondag;
V. onmiddellijke naleving van het huidige art. 50 lid 4 en 5 Huishoudelijk Reglement van de GOU door herstel van het kampioenschap (inclusief de regeling van gemiddelde punten) zoals dat gehouden werden voor de ALV van 7 maart 2016,
VI. verzending binnen 14 dagen van de volgende schriftelijke mededeling aan alle basisleden van de GOU (in lettertype Times New Roman, lettertype 10):
“Geacht basislid,
Door middel van deze brief bericht de Gelders Overijsselse Unie dat zij zich – mede gelet op de uitspraak van het Beroepscollege NPO d. d. 10 december 2016 – vanaf heden onverkort zal houden aan het ongewijzigde art. 50 van het Huishoudelijk Reglement. Dit leidt tot:
d. het gescheiden vervoeren van duiven van (niet-)principiële zaterdagvliegers naar de losplaats en het op zaterdag retourneren van de duiven van principiële zaterdagvliegers zonder dat kosten separaat aan beide groepen worden doorbelast.
e. Inkorfdagen op vrijdag en niet op zaterdag;
f. Een kampioenschap zoals dat bestond voor de ALV van 7 maart 2016
(nI. één kampioenschap met een gemiddelde puntentelling).
Wij vertrouwen u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd.”
alles steeds op straffe van verbeurte van een dwangsom van € 2.000,- (althans een in redelijkheid door de rechtbank vast te stellen dwangsom) voor iedere dag (een gedeelte van de dag daaronder dag (een gedeelte van de dag daaronder begrepen) dat de GOU in strijd met de betreffende veroordeling handelt en
VII. betaling van de kosten van dit geding, waaronder begrepen een salaris voor de advocaat.

3.2.

GOU voert verweer.
3.3.

Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.

4Het geschil in reconventie

4.1.

GOU vordert samengevat – de tenuitvoerlegging van de beslissing van het Beroepscollege NPO van 10 december 2016 te verbieden totdat in de bodemprocedure zal zijn beslist, met veroordeling van [eiser] in de kosten van de procedure.
4.2.

[eiser] voert verweer.
4.3.

Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.

5De beoordeling

in conventie en in reconventie

5.1.

De samenhang van de vorderingen in conventie met de vorderingen in reconventie zijn aanleiding deze tezamen te behandelen.
5.2.

De GOU heeft aangevoerd dat [eiser] niet-ontvankelijk verklaard moet worden omdat hij op deze manier via een omweg van de uitspraak van de Beroepscommissie zich een individueel stemrecht probeert toe te eigenen, terwijl volgens de regelgeving van de GOU alleen de bij haar aangesloten verenigingen via kiesmannen stemrecht hebben.
[eiser] heeft weersproken dat hij zich een individueel stemrecht probeert toe te eigenen. Hij heeft uitsluitend aan de Beroepscommissie voorgelegd dat de wijzigingen van artikel 50 van het Huishoudelijk Reglement in strijd zijn met de wet en de statuten. De nietigheid treedt van rechtswege in. Op de nietigheid van een besluit kan een ieder een beroep doen. Daarvoor is het niet nodig dat hij stemgerechtigd bij het nemen van een besluit.
[eiser] kan in dit laatste gevolgd worden. Uit wet noch regelgeving blijkt dat een beroep op de nietigheid van een besluit van een orgaan van een rechtspersoon alleen gedaan kan worden door iemand die rechtstreeks stemgerechtigd is bij het nemen van dat besluit. Verwezen wordt in dit verband naar het bepaalde in artikel 2:15 van het Burgerlijk Wetboek (BW). Daarin is bepaald dat een beroep op de vernietigbaarheid van een dergelijk besluit (ook) gedaan kan worden door iemand die daar een redelijk belang bij heeft.
[Noot: mij  is niet zo duidelijk waarom artikel 2:15 BW relevant zou zijn voor de toegang tot de interne Beroepscommissie].
Dat [eiser] geen redelijk belang heeft bij zijn beroep op de nietigheid van het besluit is niet gesteld en ook niet gebleken.
[eiser] is daarom ontvankelijk in zijn vorderingen.

5.3.

Allereerst zal worden ingegaan op de vraag of de uitspraak van de Beroepscommissie al dan niet in stand kan blijven. Daarbij geldt dat de uitspraak van de Beroepscommissie moet worden aangemerkt als een bindend advies als bedoeld in artikel 7:900 BW.
Op grond van het bepaalde in artikel 7:904 BW zijn partijen aan een dergelijke beslissing gebonden, tenzij dat in verband met de inhoud of de totstandkoming van die beslissing in de gegeven omstandigheden naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar zou zijn. Nu de GOU als verweer voert dat zij niet gebonden is aan de beslissing van de Beroepscommissie, gelet op zowel de wijze van totstandkoming als op de inhoud, moet onderzocht worden of die uitspraak de toets van artikel 7:904 BW kan doorstaan.

5.4.

Meest verstrekkend is het verweer van de GOU dat het Beroepscollege spreekt over een voorgenomen wijziging van het huishoudelijk reglement. Een voornemen is niet gelijk aan een besluit. Een besluit ontstaat pas na agendering en besluitvorming van de ALV. Zolang de ALV niet heeft besloten, is er geen sprake van een besluit en is dus de nietigheid of vernietiging van dat niet bestaande besluit aan de orde. De beroepscommissie kan niet een niet genomen besluit nietig verklaren, aldus de GOU.
5.5.

Uit de notulen van de vergadering van 7 maart 2016 blijkt dat aan de vergadering het voorstel is voorgelegd om artikel 50 van het Huishoudelijk Reglement van de GOU te wijzigen en dat dit voorstel is aangenomen. Er is toen dus een besluit genomen dat strekt tot wijziging van artikel 50 van het Huishoudelijk Reglement. Met de daadwerkelijke wijziging van Huishoudelijk Reglement wordt dat besluit tenuitvoergelegd. Dat de vergadering zich daarvan bewust was blijkt uit de mededeling dat, mocht het voorstel aangenomen worden, dit betekent dat er een aantal wijzigingen van het huishoudelijk reglement noodzakelijk is. Waar de Beroepscommissie heeft geoordeeld dat de voorgenomen wijziging nietig is, impliceert dat dat het daaraan ten grondslag liggende besluit tot die wijziging nietig is.
Dit verweer van de GOU houdt derhalve geen stand.

5.6.

Maar zou de GOU gevolgd worden in haar stelling dat er (slechts) sprake is van een voorgenomen besluit en niet van een al genomen besluit, dan liggen de vorderingen van [eiser] die strekken tot naleving van het Huishoudelijk Reglement, voor toewijzing gereed. In dat geval geldt immers dat de GOU handelt in strijd met het Huishoudelijk Reglement zoals dat voor de vergadering van 7 maart 2016 gold, nu vast staat dat zij vanaf april 2016 handelt zoals voorgesteld in die vergadering terwijl daar (in haar optiek nog) geen besluit aan ten grondslag ligt.
5.7.

De GOU heeft aangevoerd dat bij de totstandkoming van de uitspraak niet is voldaan aan de formele vereisten omdat de hoorzitting is gehouden ten overstaan van slechts twee leden van de Beroepscommissie en de uitspraak alleen door de voorzitter is ondertekend terwijl het Reglement Rechtspleging NPO (hierna ook: RR) voorschrijft dat dit door de voorzitter en de secretaris moet gebeuren.
Vooropgesteld wordt dat bij de wijze van tot stand komen van het bindend advies de fundamentele beginselen van procesrecht in beginsel gehonoreerd moeten worden. Deze komen er kort gezegd op neer dat partijen in de gelegenheid gesteld moeten worden hun standpunt kenbaar te maken; dat de gegevens waarop het advies berust ter kennis van beide partijen gebracht dienen te worden; dat de beslissing op een deugdelijk onderzoek gebaseerd dient te zijn en dat de beslissing voldoende gemotiveerd dient te worden.
Niet gezegd kan worden dat aan deze voorwaarden niet is voldaan.
In de oproep voor de hoorzitting staat vermeld dat de behandelende kamer bestaat uit de heren Hoorneman, Veen en Lamers. Vast staat dat bij de hoorzitting Veen niet aanwezig was. Aan de vraag of de voorzitter van de kamer van die afwezigheid melding heeft gemaakt wordt voorbij gegaan. Partijen hebben bij de hoorzitting kunnen constateren dat slechts twee leden van de behandelende kamer aanwezig waren en hadden daar toen opmerkingen over moeten maken. Het gaat niet aan om achteraf erover te klagen dat bij de hoorzitting de kamer niet compleet was.

Na gemotiveerde betwisting heeft de GOU haar stelling dat Veen niet aanwezig is geweest bij de beraadslagingen van de Beroepscommissie na de hoorzitting, niet nader onderbouwd. Er wordt daarom van uitgegaan dat de Beroepscommissie uit de voorgeschreven drie leden heeft bestaan.
Overigens geldt dat in het RR rekening is gehouden met behandeling van een geschil door twee in plaats van drie leden. Artikel 5a van het RR bepaalt dat de behandelende kamer bij voorkeur bestaat uit een oneven aantal leden en dat de stem van de voorzitter de doorslag geeft als door de afwezigheid van een lid de stemmen staken. Behandeling van de zaak door twee in plaats van drie leden leidt daarom niet althans niet zonder meer, tot onverbindendheid van de uitspraak van de Beroepscommissie.

5.8.

Het enkele feit dat de uitspraak niet ook door de secretaris is ondertekend is onvoldoende om te concluderen dat fundamentele beginselen van procesrecht zijn geschonden bij de totstandkoming ervan.
5.9.

Bij de inhoudelijke toetsing geldt dat de uitspraak slechts dan aantastbaar is als de Beroepscommissie, alle omstandigheden van het geval in aanmerking genomen, in redelijkheid niet tot deze beslissing heeft kunnen komen.
Dat is hier niet het geval.
Gelet op de redengeving van de betreffende statutaire bepalingen, te weten de eerbiediging van ieders godsdienst, en de ten tijde van de behandeling van het geschil al gebleken gevolgen van de wijzigingen, (zoals een aanzienlijke verhoging van de kosten voor de principiële zaterdagvliegers ten opzichte van de andere leden) kan niet gezegd worden dat de Beroepscommissie in redelijkheid niet tot de beslissing had kunnen komen dat voor wijziging van de betreffende bepaling van het Huishoudelijk Reglement van de GOU een wijziging van de statuten nodig is.
Dit alles leidt ertoe dat de GOU gebonden is aan de uitspraak van de Beroepscommissie en dat de vorderingen die ertoe strekken dat de bestreden wijzigingen van het Huishoudelijk Reglement ongedaan gemaakt worden, voor toewijzing gereed liggen. Ook de vordering tot het versturen van een mededeling aan de basisleden zal worden toegewezen nu daartegen geen verweer is gevoerd. Na te noemen dwangsommen komen als een voldoende prikkel tot nakoming voor.

5.10.

De vordering de GOU te veroordelen tot onmiddellijke intrekking van het agendapunt 10A wordt afgewezen, omdat met toewijzing van die vordering afbreuk gedaan zou worden aan het in de Grondwet verankerde recht op vergadering. Het staat (het bestuur van) de GOU vrij dit onderwerp op de agenda te plaatsen. In het geval door de vergadering besloten wordt zoals door het bestuur is voorgesteld, moet er echter wel rekening mee gehouden worden dat dit nieuwe besluit door de Beroepscommissie nietig verklaard kan worden.
5.11.

Gelet op het feit dat al afspraken zijn gemaakt over het transport van de duiven wordt partijen in overweging gegeven in goed overleg een regeling tot stand te brengen die daarmee rekening houdt, zodat zo min mogelijk schade ontstaat.
5.12.

De GOU zal als de in het ongelijk gestelde partij veroordeeld worden in de kosten van deze procedure, tot aan deze uitspraak aan de zijde van [eiser] gevallen en begroot op
5.13.

De vordering in reconventie zal worden afgewezen en de GOU zal ook in deze procedure veroordeeld worden in de kosten van de procedure ad € 408,– aan salaris advocaat.

6De beslissing

De voorzieningenrechter
In conventie

veroordeelt de GOU tot

6.1.

onmiddellijke naleving van het ongewijzigde artikel 50 van het Huishoudelijk Reglement van de GOU, versie 12-10-2009,
6.2.

betaling van een dwangsom van € 500,– voor iedere dag (een gedeelte van de dag daaronder begrepen) dat de GOU in strijd met deze veroordeling handelt, zulks tot een maximum van € 50.000,–,
6.3.

onmiddellijke naleving van het huidige art. 50 lid 1 en 2 Huishoudelijk Reglement van de GOU, versie 12-10-2009, door (herstel van) het gelijktijdig gescheiden vervoeren van duiven (van principiële zaterdagvliegers en niet-principiële zaterdagvliegers) naar de losplaats en door het bij slecht weer op zaterdag retourneren van de duiven door het terug rijden van de vrachtauto die de duiven van de principiële zaterdagvliegers vervoerde waarbij de kosten van het gescheiden vervoer niet separaat aan (niet) principiële zaterdagvliegers doorbelast worden;
6.4.

betaling van een dwangsom van € 500,– voor iedere dag (een gedeelte van de dag daaronder begrepen) dat de GOU in strijd met deze veroordeling handelt, zulks tot een maximum van € 50.000,–,
6.5.

onmiddellijke naleving van het huidige art. 50 lid 1 en 2 Huishoudelijk Reglement van de GOU, versie 12-10-2009, en van de werkwijze die voor de ALV van 7 maart 2016 bestond dat de inkorfdag van de duiven uitsluitend vrijdag en niet later plaatsvindt en dat de vluchtdagen voor de eerste 5 jonge duivenvluchten niet wordt verschoven naar de zondag;
6.6.

betaling van een dwangsom van € 500,– voor iedere dag (een gedeelte van de dag daaronder begrepen) dat de GOU in strijd met deze veroordeling handelt, zulks tot een maximum van € 50.000,–,
6.7.

onmiddellijke naleving van het huidige art. 50 lid 4 en 5 Huishoudelijk Reglement, versie 12-10-2009, van de GOU door herstel van het kampioenschap (inclusief de regeling van gemiddelde punten) zoals dat gehouden werden voor de ALV van 7 maart 2016,
6.8.

betaling van een dwangsom van € 500,– voor iedere dag (een gedeelte van de dag daaronder begrepen) dat de GOU in strijd met deze veroordeling handelt, zulks tot een maximum van € 50.000,–,
6.9.

verzending binnen 14 dagen van de volgende schriftelijke mededeling aan alle basisleden van de GOU (in lettertype Times New Roman, lettertype 10):
“Geacht basislid,
Door middel van deze brief bericht de Gelders Overijsselse Unie dat zij zich – mede gelet op de uitspraak van het Beroepscollege NPO d. d. 10 december 2016 – vanaf heden onverkort zal houden aan het ongewijzigde art. 50 van het Huishoudelijk Reglement. Dit leidt tot:
d. het gescheiden vervoeren van duiven van (niet-)principiële zaterdagvliegers naar de losplaats en het op zaterdag retourneren van de duiven van principiële zaterdagvliegers zonder dat kosten separaat aan beide groepen worden doorbelast.
e. Inkorfdagen op vrijdag en niet op zaterdag;
f. Een kampioenschap zoals dat bestond voor de ALV van 7 maart 2016
(nI. één kampioenschap met een gemiddelde puntentelling).
Wij vertrouwen u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd.”

6.10.

betaling van een dwangsom van € 500,– voor iedere dag (een gedeelte van de dag daaronder begrepen) dat de GOU in strijd met deze veroordeling handelt, zulks tot een maximum van € 50.000,–,
6.11.

veroordeelt de GOU in de kosten van deze procedure, tot aan deze uitspraak aan de zijde van [eiser] gevallen en begroot op € 1208,01,
6.12.

verklaart dit vonnis tot zover uitvoerbaar bij voorraad,
6.13.

wijst af het meer of anders gevorderde,
in reconventie

6.14.

wijst de vordering af,
6.15.

veroordeelt de GOU in de kosten van deze procedure, tot aan deze uitspraak aan de zijde van [eiser] gevallen en begroot op € 408,–.

Irritant gedrag, maar geen grond voor royement

Rechtbank Zeeland-West-Brabant 25 januari 2017


Een lid van een lokale politieke partij is geroyeerd. De rechter toets het royement inhoudelijk, namelijk door te toetsen of de aan het lid verweten gedragingen voldoende ernstig zijn om te kunnen stellen dat het lid de vereniging onredelijk benadeeld. De rechter beoordeeld opmerkingen van het lid als “ongepast” en “smakeloos”. Dit is echter niet voldoende, omdat de vereniging niet duidelijk heeft gemaakt hoe ze door die gedragingen is benadeeld.

De feiten

2.1.

[eiser] was sinds oktober 2013 lid van LR. LR is een politieke partij die actief is in de gemeente Reimerswaal. [eiser] was actief voor LR als fractievolger en adviseur. De bestuurs- en fractievoorzitter van LR is [voorzitter] .
Zowel [eiser] als [voorzitter] was respectievelijk is daarnaast lid van de vereniging Partij voor Zeeland (hierna: PvZ). PvZ is een politieke partij die actief is in de provincie Zeeland.
LR en PvZ zijn formeel niet met elkaar verbonden.
[eiser] en [voorzitter] stonden begin 2015 beiden voor PvZ op de kieslijst voor de Waterschaps- en Statenverkiezingen van 2015. Degenen die deel gaan uitmaken van de fractie van PvZ in de Provinciale Staten, ontvangen daarvoor een vergoeding.

2.2.

Artikel 7 van de statuten van LR bepaalt, voor zover van belang:
1. Het lidmaatschap eindigt:
(…)
d. door ontzetting. Deze kan alleen worden uitgesproken wanneer een lid in strijd met de statuten, reglementen of besluiten der vereniging handelt, of de vereniging op onredelijke wijze benadeelt.

2.3.

Op 22 januari 2015 heeft het bestuur van LR besloten [eiser] te royeren als lid van LR. Dit besluit is [eiser] bij e-mailbericht van 24 januari 2015 meegedeeld.
2.4.

In dit e-mailbericht van 24 januari 2015 staat:
Het bestuur heeft kennis genomen van het e-mail verkeer tussen u en de PvZ. Wij hebben deze e-mails geanalyseerd en zijn tot de volgende conclusie gekomen.
  • Binnen Leefbaar Reimerswaal is fractievoorzitter [voorzitter] zeer gewaardeerd. Wij kunnen dan ook niet toe staan dat hij door u, richting de Partij voor Zeeland in naam word aangetast.
  • De kritiek uwerzijds richting Leefbaar Reimerswaal dient binnen de partij opgelost te worden en niet via e-mail aan derden (PvZ bestuur).
  • Onwenselijke uitspraken richting vrouwelijke partijleden.
  • U criminaliseerd personen in een reactie op de aan u aangeboden geldelijke vergoeding, het stond u vrij deze vergoeding en functie te weigeren, maar u beschuldigd personen van zelfverrijking.
  • Door uw handelen heeft u Leefbaar Reimerswaal in diskrediet gebracht bij de PvZ.


3Het geschil

3.1.

[eiser] vordert dat de rechtbank bij vonnis uitvoerbaar bij voorraad het royementsbesluit van 24 januari 2015 nietig verklaart, althans vernietigt, []
[eiser] wenst eerherstel. Hij heeft bij aangetekende brief een beroepschrift ingediend bij LR, maar LR heeft deze brief niet in ontvangst genomen, zodat hij genoodzaakt is deze zaak aan de civiele rechter voor te leggen.
[eiser] stelt dat het royementsbesluit van LR niet voldoet aan de wettelijke en statutaire eisen. Hij heeft niet in strijd gehandeld met de statuten, reglementen of besluiten van LR en evenmin LR op onredelijke wijze benadeeld. Het royementsbesluit vermeldt ten onrechte niet om welke e-mailberichten het gaat en is op grond daarvan niet met voldoende redenen omkleed. [eiser] weet niet van e-mailberichten waaruit de in het besluit opgesomde gedragingen zijn af te leiden. De wrijving die in de aanloop naar de provinciale verkiezingen van 2015 tussen hem en [voorzitter] was ontstaan, had alleen betrekking op PvZ.
[eiser] vordert vergoeding van buitengerechtelijke kosten. Dit zijn de kosten van werkzaamheden die door zijn raadsman zijn verricht voor het hoger beroep bij LR.

3.2.

LR voert verweer. Zij stelt dat na de gemeenteraadsverkiezingen in 2014, waarin [eiser] geen plaats in de gemeenteraad kreeg, omdat een lager geplaatst lid met voorkeursstemmen zijn zetel innam, een kentering in het gedrag van [eiser] optrad en onderbouwt dat als volgt.
  • Na de verkiezingen trad [eiser] voor haar op in Opinie- en Themaraden. [eiser] maakte daarin met regelmaat opmerkingen over de – in zijn ogen – te strakke kleding van de fractievoorzitster van een andere partij en over de vrouwelijke leden van LR. [voorzitter] heeft hem daarop meermalen aangesproken.
  • In juli 2014 meldde steunfractielid mevr. [naam] aan [voorzitter] dat [eiser] zich ongevraagd in haar huwelijksleven mengde. LR verwijst naar een door mevr. [naam] op 19 februari 2016 opgemaakte verklaring.
  • Op 21 augustus 2014 ontving [voorzitter] een e-mail van [eiser] , naar aanleiding van een e-mail van dhr. [naam] , lid van LR, aan hem met daarin een bericht dat [naam] aan de gemeenteraad en het college had gestuurd over het begraafplaatsenbeleid van de gemeente. [naam] had gezien dat in plaats van naast, op graven bordjes waren geplaatst ‘zo ongeveer tussen de benen’. [eiser] schreef aan [voorzitter] onder meer: Sommige van de overledenen (m n vrouwen) zullen het zelfs na hun verscheiden niet erg vinden ‘zoals op de foto’s te zien is zo ongeveer ‘tussen de benen’ post-mortem als zodanig te worden opgesierd, echter we gaan uit van de gangbare fatsoensnormen terzake. Ook hierop heeft [voorzitter] hem aangesproken.
  • Op 31 augustus 2014 schreef [eiser] een zeer vreemde e-mail aan [voorzitter] . Deze e-mail heeft als onderwerp: Waarom LR beslist niet werd genoemd! [eiser] begint deze e-mail met het navolgende: LR kon niet worden genoemd, want er is sprake van een oorlogsverklaring, die SGP, CDA en CU inmiddels wel gelezen zullen hebben. Het moest uit eigen kring komen van een Bijbelgetrouwe, die niet van sympathie voor LR laat blijken. Hij vervolgt met anderhalve pagina tekst uit Matteüs 23:1-39.
  • Met ingang van oktober 2014 liet [eiser] zowel naar LR als naar PvZ wispelturig en oncollegiaal gedrag zien. Hij stelde [voorzitter] in een kwaad daglicht bij PvZ, terwijl [voorzitter] door PvZ als fractievoorzitter werd voorgesteld. In de e-mail van 18 januari 2015 aan de voorzitter en leden van PvZ is hij beledigend over [voorzitter] en LR, alsmede over andere met name genoemde personen. Hij schreef daarin onder meer, terugkomend op de fractievergoeding PvZ: De hoogte der vergoeding laat ik wel ik in jullie handen ( [naam] en [voorzitter] ) ter bepaling, gelet op de groeiende cordiale samenwerking die al langer werd verwacht en die jullie aan het verzilveren zijn zo met zijn tweeën. (…) Die vergoeding is mede afhankelijk en gerelateerd aan de vergoeding die eerder mevrouw [naam] (rechtbank: eerder door PvZ geroyeerd) ontving en staat daarmee wel in redelijke verhouding. Per slot van rekening kreeg te ’s Heerenhoek de PVZ een bijna doodklap, terwijl jullie inmiddels tweede man [naam] op allebei de lijsten gelukzoeker bleek te zijn en bijgevolg alle opties open liet (inclusief de staatsgreep met de alleszins obscure [naam] ). Het is toch warempel wel ik geweest die voor jullie de doorstart heeft voorbereid zodat jullie nummers 1 en 2 (die door [voorzitter] liefkozend “De enig hooggeboren Baby [naam] ” wordt genoemd) zo’n riante uitgangspositie thans kregen. Dat ik daarbij toch zeker voor de voorman van Leefbaar Reimerswaal zijn terugkeer in PS heb voorbereid om het gemodder op plaatselijk niveau met enige eer wat achter zich te kunnen laten. (…) Voorts heb ik mij er bijzonder mee vermaakt dat onze nieuw lijsttrekker (rechtbank: [voorzitter] ) ‘zijn pragmatisch politieke ideologie’ menigvuldig vooraf laat gaan door een autobiografisch exposé, waarbij hij als het ware aan de door hem uitgediepte levenspassages een feestelijke zelfanalyse van zijn afkomst en levensgeschiedenis toevoegt. Rest mij nog mijn welzeker gemeende erkentelijkheid uit te spreken aan het adres van de heren (rechtbank: volgen 4 namen van mensen die in deze zaak geen rol spelen). Ik vind het altijd fijn te ervaren dat er, net als ik, ook nog mensen zijn met een enkelvoudige agenda. Vermeld dient vanzelfsprekend te worden om het welbekende gegeven toe te voegen dat ik steeds door de nu optrekkende kompanen [voorzitter] en [naam] met de meest genereuze vriendelijkheid ben bejegend.(…)
  • In de vergadering van PvZ op 21 januari 2015 heeft [eiser] zijn e-mail van 18 januari 2015 toegelicht en ten aanzien van verschillende personen wederom ‘op de man gespeeld’.
  • Op 13 januari 2015 belde [eiser] ’s avonds naar het woonhuis van [voorzitter] , terwijl hij wist dat [voorzitter] op dat moment naar een vergadering in het gemeentehuis was. De echtgenote van [voorzitter] , die van Indonesische afkomst is, nam op en zei dat [voorzitter] niet thuis was. Vervolgens begon hij tegen haar over getinte vrouwen, dat hij die ook wel wilde, maar dan wel met lange benen. De echtgenote van [voorzitter] heeft daarop geschrokken de telefoon neergelegd.
Deze laatste gebeurtenis was voor [voorzitter] de bekende ‘druppel’. Hij heeft daarop het bestuur van LR bijeen geroepen. De bestuursvergadering waarop tot royement van [eiser] is besloten, heeft op 22 januari 2015 plaatsgevonden.

4De beoordeling

4.1.

De rechtbank stelt voorop dat beide partijen ter comparitie te kennen hebben gegeven voorbij te willen gaan aan de – formeel voorliggende – procedure ten overstaan van de ledenraadvergadering van LR en de zaak voor te willen leggen aan de rechtbank. [eiser] kan dan ook in zijn vordering worden ontvangen.
4.2.

Zowel op grond van art. 7 lid 1 aanhef en sub b van de statuten als op grond van art. 2:35 lid 1 aanhef en sub d juncto 2:35 lid 3 BW kan het bestuur van LR besluiten [eiser] uit zijn lidmaatschap te ontzetten als er sprake is van handelen in strijd met de statuten, reglementen of besluiten van de vereniging dan wel handelen waardoor de vereniging op onredelijke wijze wordt benadeeld. Uit de laatste in r.o. 2.4 aangehaalde zinsnede van het besluit leidt de rechtbank af dat het bestuur van LR zijn besluit tot ontzetting van [eiser] heeft gebaseerd op de laatst aangehaalde ontzettingsgrond [d.w.z. onredelijk benadelen van de vereniging].
4.3.

Ter comparitie heeft [eiser] aangevoerd dat LR in haar conclusie van antwoord 12 gronden voor de ontzetting heeft gesteld, terwijl in het ontzettingsbesluit 5 gronden zijn opgenomen. De rechtbank volgt hem daarin niet. Met LR oordeelt zij dat de in de conclusie aangevoerde feiten en omstandigheden moeten worden gekwalificeerd als onderbouwing van de redenen die LR aan haar besluit, zoals dat aan [eiser] bij e-mailbericht van 24 januari 2015 is meegedeeld, ten grondslag heeft gelegd.
4.4.

De stelling van [eiser] dat gebeurtenissen van geruime tijd voordat het besluit tot ontzetting werd genomen, niet aan dat besluit ten grondslag kunnen worden gelegd, gaat in haar algemeenheid evenmin op. Niet kan worden uitgesloten dat een veelheid aan gebeurtenissen in een beperkt tijdsbestek opbouwt tot een situatie waarin een daarop komende gedraging de bekende ‘druppel’ is die ontzetting uit het lidmaatschap rechtvaardigt.
4.5.

De gedragingen die [eiser] worden verweten, zouden hebben plaatsgevonden vanaf het moment dat hij zitting nam in de Opinie- en Themaraden. Dit was, zo heeft [voorzitter] namens LR ter comparitie onweersproken verklaard, kort na de gemeenteraadsverkiezingen in 2014. Het is een feit van algemene bekendheid dat deze op 19 maart dat jaar hebben plaatsgevonden. Verder baseert LR zich op voorvallen in juli 2014, augustus 2014, oktober 2014 en januari 2015. Het ontzettingsbesluit is op 22 januari 2015 door het bestuur genomen. Hieruit volgt dat de verweten gedragingen in circa 10 maanden, zouden hebben plaatsgevonden. Daarmee is sprake van een beperkt tijdsbestek, als bedoeld in r.o. 4.4.
4.6.

Dat LR in het ontzettingsbesluit verwijst naar e-mailberichten, zonder deze specifiek aan te halen, leidt er op zichzelf niet toe dat het besluit met onvoldoende redenen is omkleed. De redenen die voor LR de grondslag voor de ontzetting vormden zijn in het besluit uitgeschreven. Bij haar conclusie van antwoord heeft LR alsnog diverse e-mailberichten van [eiser] overgelegd. Daarmee staat het bestaan van de e-mailberichten van zijn hand voldoende vast.
4.7.

Aan de orde is dan of de redenen die in de e-mail van 24 januari 2015 aan [eiser] staan opgesomd, al dan niet in onderlinge samenhang, het besluit tot ontzetting kunnen dragen. Of de onder de ‘gedachtenbolletjes’ geformuleerde redenen louter uit een analyse van e-mailberichten voortkomen, is daarbij niet doorslaggevend. Het gaat niet om een taalkundige toetsing van het besluit, maar om de logische inhoud daarvan.
4.8.

Getoetst zal eerst worden of, als ervan wordt uitgegaan dat de gedragingen die [eiser] worden verweten, aangehaald in dit vonnis onder 3.2., hebben plaatsgevonden – [eiser] betwist dat ten dele – en ervan wordt uitgegaan dat die gedragingen de onderbouwing zijn van de onder de gedachtenbolletjes geformuleerde redenen, die gedragingen ontzetting uit het lidmaatschap rechtvaardigen.
4.8.1.

[eiser] heeft opmerkingen gemaakt tegen LR-lid mevr. [naam] over haar huwelijk, die mogelijk ongepast waren en in ieder geval door haar niet op prijs werden gesteld. Deze opmerkingen zijn mogelijk te scharen onder de onder het derde gedachtenbolletje geformuleerde reden: onwenselijke uitspraken richting vrouwelijke partijleden. Dit geldt echter niet voor de vrouwonvriendelijke opmerkingen in de Opinie- en Themaraden tegen de fractievoorzitster van een andere partij. LR noemt verder wel dat ook tegen vrouwelijke partijleden opmerkingen over hun kleding werden gemaakt, maar concretiseert dit niet. Zij noemt geen namen en legt geen verklaringen over.
4.8.2.

De reactie van [eiser] aan [voorzitter] op de e-mailcorrespondentie met [naam] is als smakeloos te kwalificeren, maar is aan [voorzitter] op zijn e-mailadres gestuurd. Niet staat vast dat deze e-mail anderen heeft bereikt.
4.8.3.

De inhoud van de e-mail van 31 augustus 2014 is weliswaar merkwaardig, maar zonder nadere uitleg, welke ontbreekt, is onduidelijk ter onderbouwing van welke reden voor ontzetting zij is aangehaald en hoe LR daarmee is geschaad.
4.8.4.

Het telefoongesprek met de echtgenote van [voorzitter] op 13 januari 2015 is ongepast, echter gesteld noch gebleken is hoe LR daardoor is benadeeld. Evenmin is gesteld noch gebleken dat de echtgenote van [voorzitter] lid van LR is, zodat ook niet is vast te stellen dat dit gesprek valt onder ‘onwenselijke uitspraken richting vrouwelijke partijleden’.
4.8.5.

LR stelt dat dit gesprek de spreekwoordelijke druppel is geweest en de aanleiding voor het bijeenroepen van de bestuursvergadering van 22 januari 2015. Tussen het telefoongesprek en de vergadering heeft [eiser] nog de e-mail d.d. 18 januari 2015 gestuurd en de vergadering van PvZ op 21 januari 2015 toegesproken.

4.8.6.

De toon en inhoud van de e-mail van 18 januari 2015 aan de voorzitter en verschillende leden van PvZ, onder wie [voorzitter] , is weinig respectvol. [eiser] laat zich tegenover hen negatief uit over LR en diffamerend over [voorzitter] , [naam] , [naam] en [naam] . In de vergadering van PvZ op 21 januari 2015 heeft hij deze mail nader toegelicht aan de hand van de als productie 7 bij de conclusie van antwoord overgelegde aantekeningen. Hij heeft zijn diffamerende uitlatingen niet teruggenomen, eerder herhaald. Van de door [eiser] genoemde personen heeft alleen [voorzitter] banden met LR. De overige genoemde personen zijn of waren gelieerd aan PvZ. Niet zonder meer valt in te zien, wat de schadelijke werking van deze uitlatingen is jegens LR. Ter comparitie heeft [voorzitter] toegelicht dat hij in die periode door de voorzitter van PvZ was gevraagd om lijstaanvoerder te zijn en PvZ te ondersteunen met LR, alsmede dat zijn kansen voor PvZ en daarmee de positie van PvZ aanzienlijk slechter worden als hij en/of LR negatief in het nieuws komen bij PvZ. Hij heeft verklaard dat door de negatieve opmerkingen aan PvZ over hem, [eiser] zijn positie bij PvZ onmogelijk maakte en dat als [voorzitter] bij PvZ onderuit gaat, ook zijn positie bij LR en vervolgens de positie van LR in de lokale politiek onder druk komt te staan.
4.8.7.

Uit het voorgaande is af te leiden dat in ieder geval de verhoudingen tussen [eiser] en [voorzitter] verstoord zijn geraakt en, ten gevolge van de gebeurtenissen beschreven onder 4.8.5, [eiser] zich ook bij PvZ mogelijk van een negatieve kant heeft laten zien. Niet is uit te sluiten dat de opstelling van [eiser] bij PvZ irritatie wekte. Of en in hoeverre de positie van [voorzitter] bij PvZ daardoor negatief werd beïnvloed en LR daardoor werd benadeeld is echter onvoldoende onderbouwd. Onduidelijk is gebleven wat het belang van LR is, om positief bij PvZ te boek te staan, anders dan het persoonlijke belang van [voorzitter] , een positie bij die partij te kunnen bekleden.
4.8.8.

Voorstelbaar is, gegeven de beschreven voorvallen voor zover juist, dat er sprake is geweest van een oplopende graad van irritatie bij [voorzitter] , waarin ook de overige bestuursleden van LR zijn betrokken. De stelling van LR dat het telefoongesprek van [eiser] , wat daar verder van zij, de bekende druppel was en leidde tot de bestuursvergadering waarop tot ontzetting van [eiser] uit het lidmaatschap van LR is besloten, wijst daar ook op. Dit is echter niet genoeg. De gestelde en hiervoor besproken gedragingen leveren noch ieder afzonderlijk, noch in onderlinge samenhang voldoende grond op voor ontzetting van [eiser] uit het lidmaatschap van LR. De rechtbank oordeelt van doorslaggevende betekenis dat LR niet heeft gesteld wat het effect van de gedragingen van [eiser] was op (het functioneren van) LR. Aldus is onvoldoende komen vast te staan dat de belangen van LR door [eiser] zo ernstig en onredelijk zijn benadeeld dat daardoor de maatregel van ontzetting uit het lidmaatschap is gerechtvaardigd.
4.9.

Op grond van het voorgaande komt de rechtbank niet toe aan beantwoording van de vraag of de verweten gedragingen daadwerkelijk hebben plaatsgevonden.
4.10.

De vordering tot vernietiging van het ontzettingsbesluit van [eiser] zal worden toegewezen. Voor nietigverklaring van het besluit ingevolge art. 2:14 BW is geen grond, nu gesteld noch gebleken is dat het besluit in strijd is met de wet of statuten. []

5De beslissing

De rechtbank
5.1.

vernietigt het besluit van het bestuur van LR tot ontzetting van [eiser] uit het lidmaatschap van LR, genomen op 22 januari 2015 en aan [eiser] meegedeeld bij e-mailbericht van 24 januari 2015;
[]