Toegang tot overheidsrechter uitsluiten in statuten

  • “Uit artikel 7:906 lid 1 BW volgt dat een bindend advies ook zijn rechtsgrond kan vinden in de statuten van een rechtspersoon. Van dat laatste is in dit geval sprake: [de vereniging] beroept zich op een bindend advies-bepaling in de statuten van de Koninklijke Nederlandse Jagers Vereniging (KNJV). In geval van een van toepassing zijnde bindend adviesclausule doen partijen afstand van het recht op toegang tot de overheidsrechter. Dat levert op zichzelf geen strijd op met artikel 6 EVRM. Het staat partijen vrij om afstand te doen van het recht op toegang tot de overheidsrechter. Deze afstand moet evenwel vrijwillig en ondubbelzinnig geschieden. Vereist is dus dat partijen vrijwillig en ondubbelzinnig kiezen voor bindend advies ter beslechting van een tussen hen bestaand geschil of in de toekomst rijzende geschillen. Naar het oordeel van de rechtbank is aan die eis in dit geval niet voldaan.”
    • Ik zou toch voorzichting zijn over de geldigheid van dergelijke bepalingen in statuten. 
  • “Allereerst geldt dat het beding waarop [de vereniging]zich beroept, is neergelegd in de statuten van de KNJV en dus niet in haar eigen statuten. Weliswaar is [het lid] ook lid van de KNJV, maar naar het oordeel van de rechtbank hoefde [het lid] er bij het (voor zover daar sprake van is) lid worden van de [de vereniging] niet op bedacht te zijn dat zich in de statuten van een andere vereniging, waarvan [het lid] eveneens lid was, een beding bevond op grond waarvan [het lid] afstand deed van het recht op toegang tot de overheidsrechter voor wat betreft geschillen tussen hem en [de vereniging].”
  • Daarbij komt nog dat het beding waarop [de vereniging] zich beroept naar het oordeel van de rechtbank op twee manieren uitgelegd kan worden. Het beding kan ofwel zo uitgelegd worden dat het betrekking heeft op geschillen tussen een wildbeheereenheid (zoals [de vereniging]) enerzijds en een jagersvereniging anderzijds. Anderzijds kan het beding ook zo worden opgevat dat het betrekking kan hebben op geschillen tussen een wildbeheereenheid en een individuele jager. Alleen bij het volgen van deze laatste uitleg zou [de vereniging] jegens [het lid] een beroep kunnen doen op het beding. Gelet echter op het feit dat de bepaling in de statuten van de KNJV op twee verschillende wijzen uitgelegd kan worden, kan ook op grond van de tekst van de bepaling niet tot de conclusie worden gekomen dat [het lid] vrijwillig en ondubbelzinnig afstand heeft gedaan van toegang tot de overheidsrechter.”

https://deeplink.rechtspraak.nl/uitspraak?id=ECLI:NL:RBLIM:2021:8557

N.B.: tekst in vierkante haken is van mijn. Let op, de rechter oordeelt uiteindelijk dat de persoon [het lid] geen lid van de vereniging is.

De
beoordeling in de hoofdzaak

Is
[het lid] ontvankelijk in zijn vorderingen?

3.1.

Gezien het verweer van [de vereniging]zal
allereerst de vraag moeten worden beantwoord of [het lid] ontvankelijk is in
zijn vorderingen. De rechtbank is van oordeel dat daarvan sprake is. Zij is als
volgt tot dat oordeel gekomen.

3.2.

Op grond van artikel 6 lid 1 van het
Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en fundamentele
vrijheden (EVRM) heeft een ieder recht op toegang tot een bij de wet ingesteld
gerecht (kort gezegd: de overheidsrechter). Het staat partijen evenwel op grond
van artikel 7:900 lid 2 van het Burgerlijk Wetboek (BW) vrij om in een
bindend-adviesovereenkomst af te spreken dat een in de toekomst rijzend geschil
wordt beslecht bij bindend advies. Uit artikel 7:906 lid 1 BW volgt dat een
bindend advies ook zijn rechtsgrond kan vinden in de statuten van een rechtspersoon.
Van dat laatste is in dit geval sprake: [de vereniging]beroept zich op een
bindend advies-bepaling in de statuten van de Koninklijke Nederlandse Jagers
Vereniging (KNJV).

3.3.

In geval van een van toepassing zijnde
bindend adviesclausule doen partijen afstand van het recht op toegang tot de
overheidsrechter. Dat levert op zichzelf geen strijd op met artikel 6 EVRM. Het
staat partijen vrij om afstand te doen van het recht op toegang tot de
overheidsrechter. Deze afstand moet evenwel vrijwillig en ondubbelzinnig
geschieden. Vereist is dus dat partijen vrijwillig en ondubbelzinnig kiezen
voor bindend advies ter beslechting van een tussen hen bestaand geschil of in
de toekomst rijzende geschillen. Naar het oordeel van de rechtbank is aan die
eis in dit geval niet voldaan.

3.3.1.

Allereerst geldt dat het beding waarop [de
vereniging]zich beroept, is neergelegd in de statuten van de KNJV en dus niet
in haar eigen statuten. Weliswaar is [het lid] ook lid van de KNJV, maar naar
het oordeel van de rechtbank hoefde [het lid] er bij het (voor zover daar
sprake van is) lid worden van de [de vereniging]niet op bedacht te zijn dat
zich in de statuten van een andere vereniging, waarvan [het lid] eveneens lid
was, een beding bevond op grond waarvan [het lid] afstand deed van het recht op
toegang tot de overheidsrechter voor wat betreft geschillen tussen hem en [de
vereniging].

3.3.2.

Daarbij komt nog dat het beding waarop [de
vereniging]zich beroept naar het oordeel van de rechtbank op twee manieren
uitgelegd kan worden. Het beding kan ofwel zo uitgelegd worden dat het
betrekking heeft op geschillen tussen een wildbeheereenheid (zoals [de vereniging])
enerzijds en een jagersvereniging anderzijds. Anderzijds kan het beding ook zo
worden opgevat dat het betrekking kan hebben op geschillen tussen een
wildbeheereenheid en een individuele jager. Alleen bij het volgen van deze
laatste uitleg zou [de vereniging]jegens [het lid] een beroep kunnen doen op
het beding. Gelet echter op het feit dat de bepaling in de statuten van de KNJV
op twee verschillende wijzen uitgelegd kan worden, kan ook op grond van de
tekst van de bepaling niet tot de conclusie worden gekomen dat [het lid]
vrijwillig en ondubbelzinnig afstand heeft gedaan van toegang tot de
overheidsrechter.

3.4.

Op grond van het voorgaande komt de
rechtbank tot de conclusie dat het niet-ontvankelijkheidsverweer van [de
vereniging]geen doel treft. De rechtbank komt dan ook toe aan een inhoudelijke
beoordeling van het geschil.

De inhoudelijke beoordeling

Het gevorderde onder 1

3.5.

Onder 1 vordert [het lid] om voor recht
te verklaren dat [het lid] lid van [de vereniging] is, en/of te verklaren voor
recht dat met het eindigen van het lidmaatschap van jagersvereniging [naam] het
lidmaatschap van [de vereniging] van [het lid] niet is geëindigd.

3.6.

De rechtbank stelt voorop dat – wil de
vordering van [het lid] slagen – allereerst moet worden vastgesteld dat [het
lid] op enig moment lid is geworden van [de vereniging]. [de vereniging]stelt
dat aan die eis niet is voldaan en dat de vorderingen reeds om die reden moeten
worden afgewezen. [het lid] is nooit lid geworden van [de vereniging]; de [de
vereniging]kent geen individuele jagers als leden. Evenmin is [het lid] lid
geworden van de Jagersvereniging [naam] , aangezien [het lid] slechts
aspirant-lid is geweest, aldus [de vereniging].

3.7.

[het lid] heeft vervolgens niet
aangevoerd, laat staan onderbouwd, wanneer en op welke wijze hij precies lid
zou zijn geworden van [de vereniging]. [het lid] stelt slechts dat “hij degene
heeft gebeld die destijds zowel voorzitter was van [de vereniging]als van de
jagersvereniging Hubertus-Baarlo”. Diegene zou volgens [het lid] telefonisch
toegezegd hebben dat [het lid] lid was geworden van [de vereniging]. Die
stelling wordt evenwel door [de vereniging] betwist. [het lid] heeft vervolgens
niet aangevoerd met wie en wanneer dat telefoongesprek precies heeft
plaatsgevonden, noch wat de aanleiding voor het gesprek was en de
omstandigheden waren waaronder het gesprek plaatsvond. [het lid] heeft ook geen
stukken overgelegd waaruit zou kunnen worden afgeleid dat er wel een dergelijk
telefoongesprek heeft plaatsgevonden. Nu [het lid] zijn stelling dat er op enig
moment een toezegging is gedaan tot het toelaten van hem tot het lidmaatschap
van [de vereniging], niet heeft onderbouwd, zal deze stelling van [het lid]
worden gepasseerd.

3.8.

[het lid] beroept zich vervolgens op de
notulen van 22 maart 2016 van [de vereniging]. In de kop van die notulen is
opgenomen: “Afgemeld hebben zich de volgende leden: (…) [het lid].”
[het lid] stelt dat hij in die notulen aldus uitdrukkelijk als lid wordt
genoemd van [de vereniging]. [de vereniging]betwist dat uit die notulen
lidmaatschap van [het lid] van [de vereniging]kan worden afgeleid. De rechtbank
volgt [de vereniging]in dat verweer. In de statuten van [de vereniging]staat –
voor zover van belang –:

“TOELATING

ARTIKEL 7

Lid 1: het bestuur beslist op
voordracht van een bij huishoudelijk reglement in te stellen ballottage
commissie omtrent toelating van leden, deelnemers en begunstigers.”


Het enkele feit dat de secretaris van een vereniging in de notulen onder het
kopje van afwezige leden [het lid] als lid van [de vereniging] vermeldt, maakt
naar het oordeel van de rechtbank nog niet dat [het lid] ook daadwerkelijk lid
is geworden van [de vereniging], nu daarvoor in de statuten een specifieke
procedure is bepaald. Ook levert een dergelijke vermelding in de notulen geen
bewijs op dat [het lid] op de juiste statutaire wijze door het bestuur tot lid
is benoemd.

3.9.

[het lid] stelt verder dat uit het feit
dat hij van [de vereniging] een zogenoemde “gastverklaring” heeft
gekregen, blijkt dat hij lid is (geweest) van [de vereniging]. De rechtbank
ziet in dat feit echter eerder een contra-indicatie voor lidmaatschap van [de
vereniging] van [het lid]. De term “gastverklaring” lijkt immers te impliceren
dat [het lid] voor de vereniging werd aangemerkt als “gast” en aldus juist niet
als lid. Tijdens de mondelinge behandeling is [het lid] gevraagd
verduidelijking te verschaffen op dit punt. [het lid] kon daarop echter geen
duidelijk antwoord geven, zodat de rechtbank daaraan voorbij gaat.

3.10.

Tot slot beroept [het lid] zich op een
brief van 7 augustus 2019, afkomstig van de secretaris van [de vereniging]. In
deze brief is het volgende opgenomen:

“De heer [het lid] is in 2015 lid
geworden van Jagersvereniging [naam] . Aan het lidmaatschap van de
jagersverenigingen zit een gekoppeld lidmaatschap bij de bovenliggende WBE.”
(…). “In 2018 is de heer [het lid] verhuisd naar [plaats] en lid geworden van
de WBE aldaar. De heer [het lid] heeft toen schriftelijk zin lidmaatschap van
jagersvereniging [naam] opgezegd, daarmee is zijn gekoppelde lidmaatschap van
de bovenliggende WBE “ [naam] ook beëindigd, zoals hem schriftelijk is
medegedeeld. Dit is de normale gang van zaken, ook bekend bij de heer [het lid]
.”

De rechtbank is – onder verwijzing naar
het onder 3.8 overwogene – van oordeel dat een enkele brief van een secretaris
van een vereniging geen lidmaatschap als zodanig kan constitueren en iemand dus
niet tot verenigingslid maakt, noch bewijs oplevert dat [het lid] op de juiste
statutaire wijze door het bestuur tot lid is benoemd. Aan die brief kan [het
lid] aldus niet het recht ontlenen dat hij lid is geworden van de vereniging.

3.11.

Nu [het lid] er niet in is geslaagd
(onderbouwd) te stellen dat hij op enig moment lid is geworden van [de
vereniging], moet zijn vordering onder 1 worden afgewezen.

Het gevorderde onder 2

3.12.

Onder 2 vordert [het lid] , kort
samengevat, om [de vereniging] te verplichten hem in staat te stellen zijn
lidmaatschapsrechten uit te oefenen. Ook deze vordering is ontleend aan
lidmaatschap van [de vereniging]. De rechtbank zal – onder verwijzing naar
voorgaande rechtsoverwegingen – ook deze vordering afwijzen.

Lid mag spreken in ALV over zijn royement

 Kernpunt

  • In artikel 2:38 BW staat dat “; een geschorst lid heeft toegang tot de vergadering [van de ALV] waarin het besluit tot schorsing wordt behandeld, en is bevoegd daarover het woord te voeren.”
  • Het gerechtshof oordeelt dat dit betekent dat “Een redelijke wetsuitleg brengt mee dat als een lid het woord mag voeren over zijn schorsing, hij dit ook mag over zijn voorgenomen ontzetting, omdat dit een ingrijpender maatregel is. ”

http://deeplink.rechtspraak.nl/uitspraak?id=ECLI:NL:GHARL:2021:4710

De vereniging heeft aangevoerd dat [appellant] inderdaad niet is uitgenodigd, omdat tijdens die vergadering ook de onderhavige procedure en het standpunt van de vereniging daarin is behandeld. Zij heeft verder aangevoerd dat [appellant] niet in zijn belang geschaad is omdat als [appellant] aanwezig was, ook tot ontzetting besloten zou zijn. Zij heeft tot slot gesteld bereid te zijn een nieuwe vergadering uit te schrijven.

5.16

Het hof geeft [appellant] op dit punt gelijk. Uit artikel 2:38 lid 1 BW volgt dat alle leden die niet geschorst zijn, toegang hebben tot de vergadering en dat een geschorst lid toegang heeft tot de vergadering waarin het besluit tot schorsing wordt behandeld en daarin het woord mag voeren. Dit volgt ook uit artikel 11 lid 1 van de statuten van de vereniging. [appellant] was geschorst op grond van het besluit van de ALV van 1 juni 2018 en de brief van 1 september 2018 van het bestuur. In de vergadering was niet zijn schorsing maar zijn ontzetting aan de orde. Een redelijke wetsuitleg brengt mee dat als een lid het woord mag voeren over zijn schorsing, hij dit ook mag over zijn voorgenomen ontzetting, omdat dit een ingrijpender maatregel is. Het argument dat ook onderhavige procedure werd behandeld gaat niet op; [appellant] had alleen bij de behandeling van het ontzettingsvoorstel toegelaten behoeven te worden. Of de uitkomst anders zou zijn geweest, kan in het midden blijven. Het hof merkt op dat partijen niet de door de statuten voorgeschreven weg hebben gevolgd van een ontzettingsbesluit door het bestuur (artikel 5 lid 2 van de statuten) waartegen het lid in beroep kan gaan bij de ALV, maar dat tussen partijen niet in geschil is dat het ALV-besluit de ontzetting inhoudt. De vereniging had [appellant] in de gelegenheid moeten stellen het woord te voeren in de ALV van 16 november 2018 over de voorgenomen ontzetting. Omdat dit niet is gebeurd, zal het hof het ontzettingsbesluit vernietigen wegens strijd met de wettelijke bepalingen die het tot stand komen van besluiten regelen. [appellant] is dus niet ontzet uit het lidmaatschap.

Vaststellingsovereenkomst of besluit

 Een persoon wil (volwaardig) lid worden. Het bestuur besluit om de kandidaat niet toe te laten. De kandidaat gaat in beroep bij de “Commissie van Bijstand” conform de regeling in de statuten. De Commissie van Bijstand bestaat uit personen die geen lid van de vereniging  zijn. 

De rechtbank: “Op de uitspraak van de CvB dienen, zoals [de vereniging] terecht heeft aangevoerd, op grond van de schakelbepaling van artikel 7:906 lid 1 BW de wettelijke bepalingen over de vaststellingsovereenkomst overeenkomstig te worden toegepast. Het gaat immers om een vaststelling die haar rechtsgrond vindt in de statuten. Dat betekent dat op grond van artikel 7:904 lid 1 BW de beslissing van de CvB vernietigbaar is als de gebondenheid aan die beslissing naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar zou zijn (vgl. Hof Amsterdam, 5 juni 2018, ECLI:NL:GHAMS:2018:1862; JOR 2019/98).”

Belangrijk is dat voor vernietiging van een besluit van een orgaan van een rechtspersoon, een vervaltermijn van 1 jaar geldt, terwijl voor vernietiging ex artikel 7:904 BW een langere verjaringstermijn geldt.

Zie ook deze uitspraak: https://verenigingsrecht.blogspot.com/2016/06/besluit-of-bindend-advies-nvvt.html

ECLI:NL:RBAMS:2021:1191

Bewijslast bij gestelde vechtpartij

  • Ruzie in een moskeevereniging.
  •  Een lid stelt intern beroep in tegen de opzegging van het lidmaatschap, bij de ALV. Het bestuur verklaart het beroep ongegrond. De rechtbank oordeelt dat dit niet kan, en dat de beroepsproceudre nog steeds loopt en dat het lid nog steeds lid is, maar wel geschorst.
  • Later is het lidmaatschap nog een keer opgezegd. De vereniging stelt dat de rechter dit besluit niet moet toetsen, omdat eisers niet de voorgeschreven beroepsprocedure bij de ALV hebben doorlopen. De rechter gaat daar niet in mee, omdat de vereniging zelf weigert een ALV bijeen te roepen.
  • Wat betreft de ALV, staat vast dat die al jaren  niet op de voorgeschreven manier wordt bijeengeroepen. “[De vereniging] VUMG beschikt niet over een compleet adressenbestand van haar leden en een plaatselijk nieuwsblad wordt door veel leden niet gelezen. De feitelijke manier van oproepen, mondeling in de moskee op vrijdag en sinds enige tijd ook met herinneringen via Facebook en sms, is daarom veel effectiever dan wat de statuten bepalen. Niemand heeft hier in het verleden een probleem van gemaakt. Ook eisers [ = de leden] niet, die vaak bij algemene vergaderingen aanwezig waren.”
  • De besluiten genomen op de ALV zijn echter onaantastbaar gelet op de vervaltermijn. 
  • De opzeggging was gebaseerd op de vermeende rol van de leden bij een vechtpartij. De leden ontkennen dat ze betrokken waren op de gestelde manier, ze zouden zijn aagevallen door andere leden.
  • “Omdat eisers vernietiging vorderen van de besluiten van 29 mei 2019, rust op hen de stelplicht en bewijslast van de onrechtmatigheid van deze besluiten (artikel 150 Rv).”
  • Echter, ook de vereniging moet bewijs leveren van de vechtpartij. “De rechtbank neemt hierbij in aanmerking dat het bestuur in zijn besluiten van 29 mei 2019 niet gedetailleerd en per eiser heeft toegelicht welke concrete feitelijke gedragingen ten grondslag liggen aan de opzegging van het lidmaatschap en het terreinverbod voor een jaar of zes maanden. Een meer uitvoerige uiteenzetting hierover is naar het oordeel van de rechtbank pas gegeven in een op 2 september 2020 ingediende productie, waarin VUMG schriftelijke vragen van de rechtbank hierover heeft beantwoord. Voorts zegt VUMG dat zij de genomen besluiten kan staven met beeldopnamen, echter zonder deze op eigen initiatief over te leggen. In deze situatie is het niet onbegrijpelijk dat eisers ter bestrijding van de besluiten van 29 mei 2019 vooralsnog hebben volstaan met een vrij algemeen betoog, de stelling dat de door VUMG gegeven beschrijving van de gang van zaken onjuist is en een bewijsaanbod.”
  • De rechtbank houdt de procedure aan. 

http://deeplink.rechtspraak.nl/uitspraak?id=ECLI:NL:RBROT:2020:11497

de vereniging [VUMG],

gevestigd te Gorinchem,

gedaagde,

Eisers 1 tot en met 6 worden samen eisers genoemd. Eisers afzonderlijk worden met hun achternaam aangeduid. Gedaagde wordt VUMG genoemd.

1.De procedure

1.1.

Het verloop van de procedure blijkt uit:

  • de dagvaarding van 7 april 2020, met producties;

  • de conclusie van antwoord, met producties;

  • de brieven van 15 juli 2020, 23 juli 2020 en 11 september 2020 van de rechtbank, waarbij partijen zijn opgeroepen voor de mondelinge behandeling en nadere informatie is verstrekt over die behandeling;

  • het B8-formulier van 1 september 2020 van VUMG, met nadere producties;

  • de brief van 14 september 2020 van eisers, met nadere producties;

  • het B8-formulier van 15 september 2020 van VUMG, met een nadere productie;

  • het proces-verbaal van de mondelinge behandeling op 30 september 2020;

  • het B16-formulier van 16 oktober 2020 van VUMG, met de mededeling dat partijen geen regeling hebben bereikt.

1.2.

Ten slotte is vonnis bepaald.

2. De feiten

VUMG
2.1. VUMG is opgericht in 1974. Blijkens haar statuten is één van de doelstellingen van VUMG het in stand houden van een moskee. In de statuten van VUMG (hierna: statuten) is verder onder meer het volgende bepaald.

“ Artikel 3 – Lidmaatschap
(…)
2. Leden zijn zij die zich als lid bij het bestuur hebben aangemeld en door de algemene vergadering als zodanig tot de vereniging zijn toegelaten.

(…)

Artikel 4 – Einde lidmaatschap
1. Het lidmaatschap eindigt door
(…)
c. opzegging door de vereniging
(…)

3. Opzegging van het lidmaatschap door de vereniging vindt plaats door het bestuur, door middel van een schriftelijk bericht aan het lid, met vermelding van de reden(en) van opzegging.

Opzegging is mogelijk:
– als een lid niet meer voldoet aan de statutaire vereisten voor het lidmaatschap; of

– als een lid – ondanks schriftelijke aanmaning – zijn verplichtingen ten opzichte van de vereniging niet nakomt; of

– wanneer redelijkerwijs van de vereniging niet gevergd kan worden het lidmaatschap te laten voortduren.

(…)
5. Binnen één maand nadat het lid van het besluit tot opzegging (…) in kennis is gesteld, kan dat lid tegen dat besluit in beroep gaan bij de algemene vergadering en daar verweer voeren. Het bestuur is verplicht hiertoe de algemene vergadering bijeen te roepen binnen vier weken na ontvangst van het beroepschrift. Gedurende de beroepstermijn en hangende het beroep is het lid waarvan het lidmaatschap is opgezegd, geschorst.
(…)

Artikel 8 – Bestuur: samenstelling en benoeming
(…)
2. De algemene vergadering benoemt de bestuursleden (…)

(…)

Artikel 10 – Bestuur: bijeenroeping, vergaderingen, besluitvorming

(…)

6. In de vergaderingen van het bestuur heeft iedere bestuurder één stem. Voor zover in deze statuten geen grotere meerderheid is voorgeschreven, worden de besluiten door het bestuur genomen met volstrekte meerderheid van de uitgebrachte stemmen. (…)

Artikel 16 – De algemene vergadering: oproeping

1. De algemene vergadering wordt bijeengeroepen door het bestuur. (…)
2. De oproeping tot de algemene vergadering vindt plaats door middel van:

– een schriftelijk bericht aan de adressen van de leden volgens het ledenregister; of

– een advertentie in een ter plaatse veel gelezen dagblad.
De bijeenroeping kan, als een lid hiermee instemt, ook plaatsvinden door een langs elektronische weg toegezonden leesbaar en reproduceerbaar bericht aan het adres dat door het lid voor dit doel is bekendgemaakt.
(…)

Artikel 24 – Reglementen

1. De algemene vergadering kan een of meer reglementen vaststellen.

(…)”

2.2.

Op 28 maart 2017 heeft de algemene vergadering van VUMG (hierna: algemene vergadering) het thans geldende huishoudelijk reglement vastgesteld.

2.3.

Op 28 april 2019 heeft de algemene vergadering een interim-bestuur van VUMG benoemd, dat bestaat uit [naam 1] , [naam 2] , [naam 3] en [naam 4] . Laatstgenoemde is op 29 mei 2019 afgetreden.

Op 29 september 2019 heeft de algemene vergadering het huidige bestuur van VUMG benoemd, dat bestaat uit [naam 1] , [naam 2] en [naam 3] .

Hierna wordt met ‘het bestuur’ steeds bedoeld het op dat moment in functie zijnde bestuur van VUMG.

Eisers

2.4.

Eisers zijn in het verleden toegelaten als lid van VUMG.

2.5.

Bij brief van 23 januari 2018 heeft het bestuur het lidmaatschap van [naam eiser 3] (eiser 3) opgezegd. Daartegen heeft [naam eiser 3] bij brief van 26 februari 2018 beroep ingesteld.

2.6.

Op 28 mei 2019 heeft een vechtpartij in de moskee plaatsgevonden.

2.7.

Bij brieven van 29 mei 2019 heeft het bestuur, voor zover hier van belang, het lidmaatschap van eisers opgezegd en aan hen een verbod opgelegd om het terrein van de moskee te betreden. Dit verbod geldt in het geval van [naam eiser 1] (eiser 1) en [naam eiser 3] voor één jaar en in het geval van de andere eisers voor zes maanden. Als reden voor het besluit tot opzegging van het lidmaatschap van eisers geeft het bestuur – kort samengevat – dat eisers verantwoordelijk worden gehouden voor (het ontstaan van) de vechtpartij in de moskee. In deze brieven is eisers verder meegedeeld dat zij na afloop van de terreinverboden weer welkom zijn in de moskee, mits zij hun excuses aanbieden aan de geloofsgemeenschap en zich bij het bestuur melden voor een gesprek.

2.8.

Bij brief van 30 mei 2019 hebben eisers beroep ingesteld tegen de besluiten van 29 mei 2019 en onder meer naar voren gebracht dat het bestuur de algemene vergadering moet bijeenroepen om zich uit te spreken over de besluiten van 29 mei 2019.

2.9.

Bij brief van 18 juni 2019 heeft het bestuur gereageerd op de brief van 30 mei 2019 en de besluiten van 29 mei 2019 nader toegelicht. Daarbij wordt opgemerkt dat het lidmaatschap van [naam eiser 1] , [naam eiser 4] (eiser 4) en [naam eiser 6] (eiser 6) subsidiair is beëindigd wegens het niet voldoen aan de contributieplicht.

2.10.

Bij brief van 23 juni 2019 hebben eisers gereageerd op de brief van 18 juni 2019.

2.11.

Bij brief van 3 juli 2019 heeft het bestuur eisers onder meer het volgende meegedeeld.

“ In overleg met lokale autoriteiten hebben wij besloten om de algemene vergadering waarin u onze beslissing van 29 mei 2019 wilt aanvechten niet te organiseren. Wij kunnen namelijk de veiligheid van u en onze leden niet garanderen tijdens deze vergadering. De terreinontzegging die wij u op hebben gelegd is dan ook nadrukkelijk bedoeld als afkoelingsperiode en om zodoende de rust te bewaren binnen de vereniging.

Wanneer de periode van de terreinontzegging is verstreken mag u zich melden bij het bestuur. Wij zullen u in eerste instantie voor een nader te bepalen periode een aspirant-lidmaatschap aanbieden en mocht die periode goed verlopen dan kan het bestuur tijdens een algemene ledenvergadering voorstellen om u opnieuw een volwaardig lidmaatschap aan te bieden.”

2.12.

Rond de datum waarop de geldigheidsduur van de aan eisers opgelegde terreinverboden is verstreken, heeft het bestuur eisers een brief gestuurd. Hierin is, voor zover hier van belang, opnieuw vermeld dat eisers weer welkom zijn in de moskee op voorwaarde dat zij eerst in gesprek gaan met het bestuur en hun excuses aanbieden voor hun handelen. Daarna zal eisers een aspirant-lidmaatschap worden aangeboden.

Ten tijde van de mondelinge behandeling hadden eisers nog niet gereageerd op deze brieven of de moskee bezocht.

3.Het geschil

3.1.

Eisers vorderen samengevat dat de rechtbank bij vonnis, voor zover mogelijk uitvoerbaar bij voorraad:

a. a) de besluiten van 29 mei 2019 en 18 juni 2019 vernietigt;

b) voor recht verklaart dat het lidmaatschap van [naam eiser 3] nimmer rechtsgeldig is geëindigd;

c) VUMG verplicht eisers onvoorwaardelijk en onbeperkt toe te laten tot de moskee en het daarbij behorende terrein, op straffe van een dwangsom van € 250,- per dag dat VUMG hiertoe na betekening van het vonnis in gebreke blijft;

d) VUMG verplicht in een lokaal nieuwsblad een rectificatie te plaatsen die inhoudt dat het bestuur van VUMG erkent dat het eisers ten onrechte de toegang tot de moskee heeft ontzegd en hun lidmaatschapsrechten ten onrechte heeft beperkt en dat het bestuur daarvoor zijn excuses aanbiedt, op straffe van een dwangsom van € 250,- per dag dat VUMG hiertoe na betekening van het vonnis in gebreke blijft;

e) VUMG veroordeelt tot betaling van een schadevergoeding aan eisers, nader op te maken bij staat;

f) VUMG veroordeelt in de proceskosten en de nakosten.

In hun brief van 14 september 2020 en tijdens de mondelinge behandeling hebben eisers, zonder de formulering van onderdeel d van hun vordering formeel te wijzigen, verklaard in te zien dat niet kan worden afgedwongen dat het bestuur excuses maakt of erkent wat het niet wil erkennen.

3.2.

VUMG voert verweer en concludeert dat eisers niet-ontvankelijk moeten worden verklaard in hun vorderingen of dat deze vorderingen moeten worden afgewezen, met hoofdelijke veroordeling van eisers in de proceskosten.

3.3.

Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.

4.De beoordeling

belang eisers

4.1.

VUMG bestrijdt dat eisers belang hebben bij hun vorderingen.

In reactie hierop hebben eisers toegelicht dat hun hart bij de moskee ligt en dat zij niets liever willen dan de moskee weer bezoeken. Zij willen dat echter niet doen onder de door het bestuur gestelde voorwaarden, maar zonder beperkingen en als volwaardig lid. Eisers menen dat hun lidmaatschap ten onrechte is opgezegd, dat hun onrecht is aangedaan en zij stellen dat zij door de besluiten van het bestuur in hun eer en goede naam zijn aangetast en schade hebben geleden.

Hiermee hebben eisers het belang bij hun vorderingen voldoende onderbouwd.

toelating eisers tot de moskee en het bijbehorende terrein

4.2.

De geldigheidsduur van de aan eisers opgelegde terreinverboden is verstreken. Tijdens de mondelinge behandeling heeft VUMG bevestigd dat eisers weer welkom zijn in de moskee; het lidmaatschap van VUMG is daarvoor geen vereiste. Om de terugkeer van eisers in goede banen te kunnen leiden, wenst het bestuur dat eisers eerst met het bestuur in gesprek gaan over wat er is gebeurd. Vervolgens kan eisers een aspirant-lidmaatschap worden aangeboden.

4.3.

Ook als de opzegging van het lidmaatschap van eisers en de terreinverboden onrechtmatig zouden zijn, de besluiten daartoe vernietigd zouden worden en eisers geacht moeten worden altijd lid te zijn gebleven van VUMG, acht de rechtbank een gesprek voorafgaand aan de feitelijke terugkeer van eisers naar de moskee geen onredelijke wens van het bestuur. Een gesprek kan bijdragen aan het draagvlak voor terugkeer van eisers bij de leden van VUMG, wat nodig of op zijn minst bevorderlijk lijkt voor een duurzame terugkeer van eisers binnen de geloofsgemeenschap. Daarbij geldt dat excuses niet afgedwongen kunnen worden; tijdens de mondelinge behandeling heeft het bestuur deze voorwaarde voor terugkeer ook niet herhaald.

Eisers hebben niet nader onderbouwd waarom VUMG desondanks op straffe van een dwangsom verplicht zou moeten worden hen onvoorwaardelijk en onbeperkt toe te laten tot de moskee en het bijbehorende terrein. Die vordering (weergegeven in 3.1 onder c) zal dan ook worden afgewezen.

lidmaatschap [naam eiser 3]

4.4.

VUMG stelt dat de opzegging van het lidmaatschap van [naam eiser 3] bij besluit van 29 mei 2019 bij nader inzien overbodig was omdat hij toen al geen lid meer was. [naam eiser 3] betwist dit.

4.5.

Tussen partijen staat vast dat het bestuur het lidmaatschap van [naam eiser 3] bij besluit van 23 januari 2018 heeft opgezegd en dat [naam eiser 3] daartegen bij brief van 26 februari 2018 beroep heeft ingesteld.

4.6.

Uit de gedingstukken blijkt niet wanneer het besluit van 23 januari 2018 [naam eiser 3] heeft bereikt. Tijdens de mondelinge behandeling heeft het bestuur verklaard dat destijds is gekozen voor een inhoudelijke behandeling van het beroep van [naam eiser 3] , ook al was de tijdigheid ervan discutabel. De tijdigheid van dit beroep staat dan ook niet (meer) ter discussie.

4.7.

Op grond van artikel 4 lid 5 van de statuten moest het beroep van [naam eiser 3] worden behandeld door de algemene vergadering. Het bestuur heeft naar gesteld enkele keren contact gezocht met [naam eiser 3] om te vragen of hij dat wenste. Toen dit contact niet tot stand kwam, heeft het bestuur het beroep ongegrond verklaard.

[naam eiser 3] stelt dat hij in deze periode gewoon bereikbaar was en dat hij ook geen bericht heeft ontvangen dat zijn beroep ongegrond zou zijn verklaard.

4.8.

Dat het bestuur heeft willen navragen of [naam eiser 3] behandeling van zijn beroep door de algemene vergadering wenste, betekent niet dat het bestuur op dit beroep mocht beslissen toen geen contact met [naam eiser 3] tot stand kwam; dat is in strijd met artikel 4 lid 5 van de statuten. Bovendien heeft het bestuur tegenover de betwisting door [naam eiser 3] niet nader onderbouwd dat het besluit tot ongegrondverklaring van het beroep [naam eiser 3] heeft bereikt.

Gelet hierop moet het ervoor worden gehouden dat het beroep van [naam eiser 3] tegen het besluit van 23 januari 2018 nog steeds aanhangig is. Hangende dit beroep is [naam eiser 3] op grond van artikel 4 lid 5 van de statuten geschorst als lid, wat impliceert dat het besluit van 23 januari 2018 tot opzegging van zijn lidmaatschap nog niet van kracht is en ook op 29 mei 2019 nog niet van kracht was. [naam eiser 3] was op 29 mei 2019 dus nog lid van VUMG, zij het een geschorst lid. VUMG wordt dan ook niet gevolgd in haar stelling dat het besluit van 29 mei 2019 ten opzichte van [naam eiser 3] ten overvloede is genomen.

4.9.

Het voorgaande betekent echter niet dat de vordering van [naam eiser 3] met betrekking tot zijn lidmaatschap (weergegeven in 3.1 onder b) moet worden toegewezen. Het besluit van 23 januari 2018 is weliswaar nog niet van kracht, maar het staat niet vast dat dat besluit onrechtmatig is. Bovendien heeft [naam eiser 3] niet gevorderd dat de rechtbank dat besluit vernietigt. Alleen al daarom kan de rechtbank niet vaststellen en voor recht verklaren dat het lidmaatschap van [naam eiser 3] nimmer rechtsgeldig is beëindigd. De rechtbank zal de in 3.1 onder b weergegeven vordering daarom afwijzen.

de opzeggingen en terreinverboden; formele aspecten

4.10.

Het bestuur heeft op 29 mei 2019 besluiten jegens eisers genomen. Het bestuur heeft deze besluiten bij brieven van 18 juni 2019 nader toegelicht. Deze brieven bevatten geen (nadere) besluiten. De vordering tot vernietiging van op 18 juni 2019 genomen besluiten zal dan ook worden afgewezen.

4.11.

Eisers merken terecht op dat de brieven van 29 mei 2019 aan duidelijkheid te wensen overlaten omdat daarin ook schorsing ter sprake komt, wat overigens ook geldt voor de in 2.12 bedoelde brieven. Dit neemt niet weg dat het bestuur in de brieven van 18 juni 2019 heeft verduidelijkt dat de op 29 mei 2019 genomen besluiten strekken tot opzegging van het lidmaatschap van eisers en oplegging van een terreinverbod aan eisers.

4.12.

VUMG stelt dat eisers niet kunnen worden ontvangen in hun vordering tot vernietiging van de besluiten van 29 mei 2019 omdat zij de in artikel 4 lid 5 van de statuten voorgeschreven beroepsprocedure bij de algemene vergadering niet hebben doorlopen. VUMG is bereid om op eerste herhaald verzoek van eisers alsnog de algemene vergadering bijeen te roepen.

Eisers wijzen erop dat zij op 30 mei 2019 al hebben gevraagd om een oordeel van de algemene vergadering, maar het bestuur heeft dat expliciet geweigerd. Eisers hadden dus geen andere mogelijkheid dan zich tot de rechtbank te wenden.

4.13.

Het beroep van VUMG op artikel 4 lid 5 van de statuten slaagt niet. Eisers hebben beroep ingesteld tegen de besluiten van 29 mei 2019 en daarbij om het statutair voorgeschreven oordeel van de algemene vergadering gevraagd. VUMG heeft echter uitdrukkelijk geweigerd de algemene vergadering bijeen te roepen omdat de veiligheid van de aanwezigen niet gegarandeerd zou kunnen worden. Als dat destijds inderdaad zo was, wat in het midden kan blijven, wil dat nog niet zeggen dat die situatie steeds is blijven bestaan. Het tegendeel blijkt alleen al uit het aanbod van het bestuur om de algemene vergadering desgewenst alsnog bijeen te roepen om te oordelen over het beroep van eisers. Het lag echter op de weg van het bestuur van VUMG om dit op eigen initiatief te doen zodra dat weer mogelijk was. Nu het bestuur dat niet heeft gedaan, mochten eisers aannemen dat de weigering van 3 juli 2019 nog gold en kan aan hen niet worden tegengeworpen dat zij het oordeel van de algemene vergadering niet hebben afgewacht.

4.14.

Eisers betogen dat de algemene vergadering al jaren niet op de in de artikel 16 lid 2 van de statuten voorgeschreven manier bijeen wordt geroepen. Als gevolg hiervan kan de algemene vergadering geen rechtsgeldige besluiten nemen. Dit betekent onder meer dat de verkiezing van het interim-bestuur op 28 april 2019 niet rechtsgeldig was en dat dit bestuur niet bevoegd was de besluiten van 29 mei 2019 te nemen. Het besluit van de algemene vergadering van 27 maart 2017 tot vaststelling van het huishoudelijk reglement is om dezelfde reden niet rechtsgeldig, zodat dit reglement niet ten grondslag kan worden gelegd aan de besluiten van 29 mei 2019.
VUMG betwist niet dat de algemene vergadering niet op de in de statuten voorgeschreven wijze wordt bijeengeroepen. VUMG beschikt niet over een compleet adressenbestand van haar leden en een plaatselijk nieuwsblad wordt door veel leden niet gelezen. De feitelijke manier van oproepen, mondeling in de moskee op vrijdag en sinds enige tijd ook met herinneringen via Facebook en sms, is daarom veel effectiever dan wat de statuten bepalen. Niemand heeft hier in het verleden een probleem van gemaakt. Ook eisers niet, die vaak bij algemene vergaderingen aanwezig waren.

4.15.

De rechtbank stelt voorop dat eisers niet vorderen dat de rechtbank het besluit van de algemene vergadering van 27 maart 2017 tot vaststelling van het huishoudelijk reglement en het besluit van de algemene vergadering van 28 april 2019 tot benoeming van het interim-bestuur vernietigt. Weliswaar wordt in punt 44 van de dagvaarding vermeld dat eisers vernietiging vorderen van “alle genomen besluiten zoals hiervoor beschreven” en zijn de besluiten van 27 maart 2017 en 28 april 2019 beschreven in de dagvaarding, maar in punt 37 van de dagvaarding wordt geconcludeerd: “Gelet op het hiervoor gestelde, aangaande de oproeping tot vergaderingen, de agendering, de toezending en terinzagelegging van stukken en wijze van stemming, zijn alle jegens eisers genomen besluiten, die zijn verwoord in de brieven d.d. 29 mei 2019 en 18 juni 2019, (…) vernietigbaar”. Dit sluit aan bij de formulering van de in 3.1 onder a weergegeven vordering.

Op grond van artikel 2:15 lid 5 BW vervalt de bevoegdheid om vernietiging van een besluit te vorderen een jaar na het einde van de dag, waarop hetzij aan het besluit voldoende bekendheid is gegeven, hetzij de belanghebbende van het besluit kennis heeft genomen of daarvan is verwittigd. Het gaat hier om een wettelijke vervaltermijn die de rechtbank ook ambtshalve moet toepassen. Ten tijde van de dagvaarding kon dan ook geen vernietiging meer worden gevorderd van het besluit van 27 maart 2017 tot vaststelling van het huishoudelijk reglement en thans kan geen vernietiging meer worden gevorderd van het besluit van 28 april 2019 tot benoeming van het interim-bestuur.

Gelet hierop moet worden uitgegaan van de geldigheid van de besluiten van 27 maart 2017 en 28 april 2019 van de algemene vergadering en faalt het in 4.14 weergegeven betoog van eisers.

4.16.

Eisers voeren verder aan dat de toenmalige bestuursvoorzitter [naam 4] zich niet kon verenigen met de besluiten van 29 mei 2019 en in verband daarmee is afgetreden. Dit doet niet af aan de geldigheid van de besluiten van 29 mei 2019, omdat het bestuur beslist bij meerderheid van stemmen. Dit argument baat eisers dan ook niet.

de opzeggingen die mede zijn gebaseerd op het niet voldoen aan de contributieplicht

4.17.

VUMG heeft het lidmaatschap van drie eisers mede opgezegd op grond van het niet voldoen aan de contributieplicht. Eisers merken terecht op dat opzegging op deze grond gelet op artikel 4 lid 3 van de statuten alleen mogelijk is na schriftelijke aanmaning. Daarvan is niet gebleken. Deze opzeggingsgrond houdt dan ook geen stand.

de vechtpartij in de moskee als grond voor de opzeggingen en terreinverboden

4.18.

Verder stellen eisers dat de rol die zij hebben gespeeld bij de gebeurtenissen in de moskee op 28 mei 2019 de besluiten van 29 mei 2019 niet rechtvaardigt. Eisers betogen dat een afspraak is gemaakt dat alleen de imam zou voorgaan in gebed. Toen bleek dat toch iemand anders zou gaan reciteren, hebben enkele aanwezigen op een rustige manier kenbaar gemaakt dat dit niet de afspraak was. Vervolgens is een vechtpartij ontstaan, niet omdat eisers hiermee zijn begonnen, maar omdat anderen hen aanvielen. Daarnaast is volgens eisers sprake van willekeur, omdat andere betrokkenen niet zijn bestraft.

VUMG weerspreekt de door eisers gestelde gang van zaken. Volgens VUMG is eisers ter ore gekomen dat op 29 mei 2019 iemand anders dan de imam zou voorgaan in gebed en hebben eisers met elkaar afgesproken dat niet te laten gebeuren. Op het moment dat de betreffende persoon ( [naam 5] ) wilde gaan bidden, stond [naam eiser 6] (eiser 6) op en schreeuwde hij dat dit niet de afspraak was. Vervolgens sprongen ook de andere eisers op. Zij renden tussen de moskeegangers naar voren en riepen: “aanvallen!”. Andere aanwezigen stonden op om hen tegen te houden en vervolgens ontstond een vechtpartij en paniek. VUMG betwist dat sprake zou zijn van willekeur. Omdat [naam eiser 1] en [naam eiser 3] al eerder voor problemen hebben gezorgd, is aan hen een terreinverbod van langere duur opgelegd dan aan de andere eisers.

4.19.

Omdat eisers vernietiging vorderen van de besluiten van 29 mei 2019, rust op hen de stelplicht en bewijslast van de onrechtmatigheid van deze besluiten (artikel 150 Rv).

Eisers hebben hun stelling dat het bestuur willekeurig heeft gehandeld onvoldoende onderbouwd. Zo hebben zij niet verduidelijkt welke andere moskeegangers bestraft hadden moeten worden, op grond van welke feiten en omstandigheden dat had moeten gebeuren en waarom de conclusie moet zijn dat sprake is van willekeur. In zoverre hebben eisers niet voldaan aan hun stelplicht.

Eisers stellen niet concreet en per eiser wat die op 28 mei 2019 precies heeft gedaan (of juist niet heeft gedaan) en waarom daaruit volgt dat het lidmaatschap van die eiser niet opgezegd had mogen worden. Zo is niet duidelijk welke eiser of eisers volgens henzelf het woord heeft of hebben genomen toen [naam 5] wilde gaan bidden. Eisers stellen daarentegen wel uitdrukkelijk dat zij niet door de moskee zijn gaan rennen of zijn gaan vechten, maar dat zij juist door anderen zijn aangevallen. Eisers bieden voorts aan dit te bewijzen. Onder deze omstandigheden gaat het naar het oordeel van de rechtbank te ver om de vordering tot vernietiging van de besluiten van 29 mei 2019 reeds thans af te wijzen wegens het niet voldoen aan de stelplicht. De rechtbank neemt hierbij in aanmerking dat het bestuur in zijn besluiten van 29 mei 2019 niet gedetailleerd en per eiser heeft toegelicht welke concrete feitelijke gedragingen ten grondslag liggen aan de opzegging van het lidmaatschap en het terreinverbod voor een jaar of zes maanden. Een meer uitvoerige uiteenzetting hierover is naar het oordeel van de rechtbank pas gegeven in een op 2 september 2020 ingediende productie, waarin VUMG schriftelijke vragen van de rechtbank hierover heeft beantwoord. Voorts zegt VUMG dat zij de genomen besluiten kan staven met beeldopnamen, echter zonder deze op eigen initiatief over te leggen. In deze situatie is het niet onbegrijpelijk dat eisers ter bestrijding van de besluiten van 29 mei 2019 vooralsnog hebben volstaan met een vrij algemeen betoog, de stelling dat de door VUMG gegeven beschrijving van de gang van zaken onjuist is en een bewijsaanbod.

4.20.

Gelet op het voorgaande ziet de rechtbank aanleiding VUMG op te dragen de beschikbare beeldopnamen van het incident in het geding te brengen en concreet toe te lichten wat er volgens VUMG op die beelden te zien is. De zaak zal daartoe worden verwezen naar de rol van 23 december 2020. Eisers worden vervolgens in de gelegenheid gesteld een akte te nemen waarin wordt ingegaan op de beeldopnamen en voorts concreet en gedetailleerd wordt toegelicht en onderbouwd wat iedere eiser op 28 mei 2019 heeft gedaan (of juist niet heeft gedaan) en waarom daaruit volgt dat het lidmaatschap van die eiser niet opgezegd had mogen worden en ook het terreinverbod vernietigbaar is. Daarnaast dienen eisers in hun akte concreet te vermelden hoe zij eventueel bewijs kunnen leveren van hun stellingen.

Vervolgens wordt VUMG in de gelegenheid gesteld op de akte van eisers te reageren. Als VUMG door eisers gemotiveerde stellingen betwist, moet zij die betwisting concreet onderbouwen en vermelden met welke bewijsmiddelen zij haar betwisting indien nodig kan staven.

Na de antwoordakte van VUMG worden partijen in de gelegenheid gesteld zich uit te laten over de gewenste wijze van voortzetting van de procedure. Tenzij er redenen blijken te zijn om de procedure niet of op een andere manier voort te zetten, zal de rechtbank vervolgens in een vonnis beoordelen of redelijkerwijs van VUMG niet gevergd kon worden het lidmaatschap van eisers te laten voortduren (artikel 4 lid 3 van de statuten) en indien nodig een bewijsopdracht ter zake verstrekken.

Het blijft partijen vrijstaan om een nieuwe poging te doen hun geschil in onderling overleg op te lossen, bijvoorbeeld langs de lijnen die de rechtbank tijdens de mondelinge behandeling heeft geschetst.

afsluitend

4.21.

Het voorgaande betekent dat in dit vonnis nog geen definitief oordeel wordt gegeven over de vordering tot vernietiging van de besluiten van 29 mei 2019. Hetzelfde geldt voor de in 3.1 onder d, e en f weergegeven vorderingen.

5.De beslissing

De rechtbank:

5.1.

verwijst de zaak naar de rol van 23 december 2020 voor het overleggen door VUMG van de beschikbare beeldopnamen van het incident in de moskee op 28 mei 2019 en een toelichting daarop;

5.2.

bepaalt dat de zaak vier weken daarna op de rol zal komen voor het nemen van een akte door eisers als bedoel in 4.20;

Referendum (FvD)

 Kernpunten

  • De uitspraak in kort gedinig over het forum over de vraag of dhr. Baudet partijleider kan blijven bij de FvD. De rechter oordeelt van wel. Met name wordt de ALV niet omzeilt omdat het referendum bindend is voor het bestuur.
  • De rechter geeft een duidelijke overwering over het recht van leden om kwesties voor te leggen aan de rechter.
  • “ndien een lid van FvD meent dat zonder geldige redenen besluiten worden genomen door het bestuur, moet hij dat kunnen laten toetsen bij de rechter. Wel dient de rechter bij de beoordeling terughoudendheid te betrachten. Alleen als sprake is van besluiten of handelingen die in redelijkheid niet hadden kunnen worden genomen of verricht, kan er reden zijn voor ingrijpen. [Het lid] kan dus worden ontvangen in zijn eis, maar beoordeeld moet worden of hij deze lat voor rechterlijk ingrijpen haalt.”
    • Ik merk op dat dit anders kan zijn als er een functionerende beroepscommissie is. 

http://deeplink.rechtspraak.nl/uitspraak?id=ECLI:NL:RBAMS:2020:6301

4.3.

Uitgangspunt is dat diegenen die krachtens de wet en de statuten zijn betrokken bij een rechtspersoon, zich op grond van artikel 2:8 van het Burgerlijk Wetboek jegens elkaar moeten gedragen naar hetgeen door de eisen van redelijkheid en billijkheid wordt gevorderd. Die eisen van redelijkheid en billijkheid brengen onder meer mee dat het bestuur van – in dit geval – FvD geldige redenen moet hebben voor zijn handelingen. Indien een lid van FvD meent dat zonder geldige redenen besluiten worden genomen door het bestuur, moet hij dat kunnen laten toetsen bij de rechter. Wel dient de rechter bij de beoordeling terughoudendheid te betrachten. Alleen als sprake is van besluiten of handelingen die in redelijkheid niet hadden kunnen worden genomen of verricht, kan er reden zijn voor ingrijpen. [eiser] kan dus worden ontvangen in zijn eis, maar beoordeeld moet worden of hij deze lat voor rechterlijk ingrijpen haalt.

Het referendum

4.4.

Het standpunt van [eiser] komt er samengevat op neer dat het bestuur van FvD door het uitschrijven van het referendum op oneigenlijke gronden de ALV omzeilt. Dat is echter niet het geval. Het referendum ging niet over de vraag wie er voor FvD op de kieslijst voor de Tweede Kamerverkiezingen moet komen te staan, maar over de vraag of de leden verder willen met [bestuurder 1] als partijleider. Duidelijk is dat met het wegvallen van [bestuurder 5] als vijfde bestuurder een patstelling binnen het bestuur was ontstaan, omdat de resterende bestuursleden twee aan twee tegenover elkaar stonden. Het bestuur was met name verdeeld over de vraag wat de positie van [bestuurder 1] inmiddels was. Dat is voor FvD de beweegreden geweest om het referendum uit te schrijven. Op haar website heeft zij de noodzaak, het doel en de consequenties van het referendum duidelijk toegelicht (zie hiervoor onder 2.13). De uitkomst van het referendum was bindend voor het bestuur, niet voor de leden. Over de inrichting van het nieuwe bestuur en de kandidatenlijst voor de verkiezingen van maart 2021 zal de ALV nog mogen stemmen. Van het omzeilen van de ALV is dus geen sprake.